به گزارش عصر تجارت، تحلیل‌های تازه نشان می‌دهد رکود بازار مسکن تنها ناشی از نوسانات کوتاه‌مدت نیست، بلکه ریشه‌های آن به عوامل ساختاری و بلندمدت بازمی‌گردد. کاهش تعداد ازدواج‌ها، افت تقاضای مؤثر، محدودیت‌های ساخت‌وساز و کاهش درآمد سرانه واقعی، فشار پایدار بر بازار ایجاد کرده‌اند و بدون اصلاح این متغیرها، بهبود جدی در وضعیت خرید و فروش مسکن بعید به نظر می‌رسد.
محمود اولاد، پژوهشگر اقتصاد شهری و مدرس دانشگاه، با اشاره به روندهای اخیر بازار مسکن می‌گوید: «رکود فعلی نتیجه ترکیب چند روند بلندمدت است؛ از کاهش ازدواج و افت تقاضای مؤثر گرفته تا کاهش درآمد سرانه و محدودیت‌های تولید مسکن. بدون اصلاح این عوامل، انتظار بازگشت رونق گذشته واقع‌بینانه نیست.»
کارشناسان همچنین به نقش انتظارات اقتصادی خانوارها در تشدید رکود اشاره می‌کنند. وقتی مردم چشم‌انداز روشنی از درآمد و وضعیت اقتصادی آینده ندارند، تمایل به خرید یا سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد. این یعنی حتی سیاست‌هایی مانند افزایش موقت عرضه مسکن یا کاهش نرخ سود وام، بدون اطمینان از آینده اقتصادی، نمی‌تواند تقاضای واقعی را تحریک کند.
از منظر تاریخی، بخش زیادی از کاهش تقاضا به پیک متولدین دهه ۶۰ و ازدواج‌های اوایل دهه ۹۰ بازمی‌گردد؛ زمانی که تقاضا به بالاترین حد خود رسید. اکنون تعداد ازدواج‌ها به سطح پیش از آن پیک بازگشته و تقاضای واقعی کاهش یافته است. به گفته اولاد، حتی نیاز سالانه ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار واحد مسکونی تحت رکود قرار دارد و هم در بخش خرید و فروش و هم ساخت‌وساز کم‌رونق است.
یکی دیگر از عوامل کلیدی، کاهش توان خرید خانوارها طی سال‌های اخیر است. حتی با دریافت وام، بخش زیادی از هزینه خرید مسکن پوشش داده نمی‌شود و با درآمد واقعی که چشم‌انداز روشنی برای بهبود آن وجود ندارد، خرید امکان‌پذیر نیست. به علاوه، مقررات و الزامات ساخت‌وساز کیفیت مسکن را حفظ می‌کند اما هزینه تولید را بالا می‌برد، در حالی که توان خرید مردم کاهش یافته است؛ این تناقض، بسیاری از خانوارها را از بازار رسمی رانده و رکود را تشدید کرده است.
چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار مسکن تا پایان سال
چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار مسکن تا پایان سال نیز چندان مثبت نیست. کارشناسان معتقدند حتی با آغاز رشد اقتصادی، توان خرید خانوارها به سرعت باز نمی‌گردد. تنها در صورتی که امید و چشم‌انداز درآمدی برای آینده شکل گیرد، مردم ممکن است سرمایه‌گذاری و خرید مسکن را از سر بگیرند. در غیر این صورت، رکود ادامه خواهد داشت و رونق واقعی در بازار شکل نمی‌گیرد.
منبع: اقتصادنیوز
