به گزارش عصر تجارت، سال ۲۰۲۴ از نظر اقتصادی سالی پر از تحولات بنیادین بود که جریان‌های اقتصادی جهان را تحت تأثیر قرار داد. مجموعه‌ای از عوامل مانند سیاست‌های پولی ایالات متحده، کاهش رشد اقتصادی چین، نوسانات بازار انرژی، بحران بدهی در اروپا و پیشرفت‌های فناورانه، دست به دست هم دادند تا فضای اقتصادی جهانی به شکل بی‌سابقه‌ای دگرگون شود. در ادامه، به پنج رویداد مهم اقتصادی این سال و دورنمای سال آینده پرداخته می‌شود.
۱. سیاست‌های پولی آمریکا و تأثیرات جهانی آن
در واکنش به تورم بالا و کنترل آن، فدرال رزرو آمریکا در سال ۲۰۲۴ چندین مرحله نرخ بهره را افزایش داد. این سیاست تأثیرات فراگیری بر اقتصاد جهانی به همراه داشت:
جذب سرمایه‌های جهانی: افزایش نرخ بهره به جریان ورود سرمایه به آمریکا دامن زد و به کاهش سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور منجر شد.
تقویت دلار: افزایش ارزش دلار به فشار بر کشورهایی که بدهی‌های خود را به دلار گرفته بودند، انجامید و باعث کاهش قدرت صادرات آمریکا شد.
سیاست‌های پولی متقابل: بسیاری از کشورها برای پیشگیری از کاهش ارزش ارزهایشان ناچار به همسو کردن سیاست‌های پولی خود با ایالات متحده شدند.
۲. افت رشد اقتصادی در چین
اقتصاد چین که یکی از نیروهای محرکه تجارت جهانی به‌شمار می‌رود، در این سال با کاهش رشد قابل توجه مواجه شد. عواملی نظیر بحران در بازار املاک و کاهش تقاضای داخلی اقتصاد این کشور را با چالش‌هایی همراه کرد:
کاهش تقاضا برای مواد اولیه: این افت بر کشورهای تأمین‌کننده نظیر استرالیا و برزیل فشار آورد.
اختلال زنجیره تأمین جهانی: به عنوان تولیدکننده اصلی کالاهای واسطه‌ای، کاهش فعالیت چین زنجیره‌های تأمین جهانی را دچار مشکل کرد.
تاثیر منفی بر برندهای بین‌المللی: برندهایی نظیر اپل و بی‌ام‌و از کاهش خرید در بازار چین آسیب دیدند.
۳. نوسانات بازار انرژی و قیمت نفت
نوسانات قیمت نفت در سال ۲۰۲۴، ناشی از کاهش تولید اوپک و بحران‌های ژئوپلیتیکی، آثار گسترده‌ای داشت:
افزایش هزینه صنایع: رشد قیمت نفت فشار مالی زیادی بر صنایع انرژی‌بر به ویژه در کشورهای واردکننده انرژی ایجاد کرد.
تأثیر اقتصادی بر صادرکنندگان و واردکنندگان: صادرکنندگانی نظیر روسیه سود بردند، در حالی که کشورهای واردکننده با رشد کسری بودجه دست‌وپنجه نرم کردند.
سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر: این نوسانات انگیزه‌ای قوی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی ایجاد کرد.
۴. بحران بدهی اروپا و فشارهای اقتصادی در منطقه یورو
بحران انرژی و مشکلات اقتصادی در اروپا همچنان ادامه داشت و کشورهای منطقه یورو با چالش‌هایی از قبیل تورم بالا و افزایش نرخ بدهی مواجه بودند:
مشکلات اقتصادی در جنوب اروپا: کشورهای نظیر یونان و ایتالیا برای بازپرداخت بدهی‌هایشان دچار مشکلات شدند.
بحران انرژی: کاهش عرضه انرژی به دلیل جنگ اوکراین موجب افزایش هزینه تولید و رکود مصرف داخلی شد.
۵. جهش‌های فناورانه و تاثیر هوش مصنوعی بر اقتصاد
یکی از برجسته‌ترین جنبه‌های مثبت سال ۲۰۲۴، پیشرفت فناوری در حوزه هوش مصنوعی بود. این تکنولوژی تأثیر شگرفی بر بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید گذاشت:
بهره‌وری بالا: با افزایش خودکارسازی در بخش‌های تولیدی و خدماتی، هزینه‌ها کاهش یافت و کارایی به طور چشمگیری افزایش پیدا کرد.
جذب سرمایه‌گذاری: دولت‌ها و شرکت‌ها سرمایه‌گذاری سنگینی در زمینه فناوری کردند و انتظار می‌رود این روند در آینده نیز ادامه یابد.
دورنمای اقتصادی جهان در ۲۰۲۵
چالش‌ها و فرصت‌های اقتصادی سال ۲۰۲۴ چشم‌انداز متفاوتی برای سال آینده ترسیم می‌کنند:
رشد اقتصادی جهانی: طبق پیش‌بینی بانک جهانی، نرخ رشد جهانی در ۲۰۲۵ به حدود ۲.۸ درصد خواهد رسید.
قدرت‌نمایی اقتصادهای نوظهور: کشورهایی نظیر هند و ویتنام نقش کلیدی در رشد اقتصاد جهانی ایفا خواهند کرد.
تمرکز بر انرژی‌های سبز: سرمایه‌گذاری‌ها در فناوری‌های سبز همچنان رشد خواهند کرد و موجب کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی خواهند شد.
نتیجه‌گیری
سال ۲۰۲۴ تجربه‌ای پرتنش و در عین حال آموزنده برای اقتصاد جهانی بود. مدیریت دقیق چالش‌های کنونی و استفاده بهینه از فرصت‌های پیش‌رو در حوزه فناوری و پایداری زیست‌محیطی می‌تواند مسیر توسعه پایدار برای سال ۲۰۲۵ را فراهم آورد.
