سینا رهبرشهلان، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با خبرنگار عصر تجارت اظهار داشت: یکی از مشکلات موجود در کشور، عدم احترام به علم اقتصاد است. وقتی این عدم احترام به علم اقتصاد را شاهد باشیم و بر مبنای قوانین موجود و اصول علم نخواهیم با آن رفتار کنیم، به برخی سیاستهای پوپولیستی روی میآوریم که متاسفانه تولید و رشد خدمات در کشور را با قیمتگذاری مواجه میکند.
وی افزود: یکی از بزرگترین آفتهای اقتصاد ایران، قیمتگذاری دستوری است. ما برای اینکه بتوانیم از شرایط فعلی اقتصاد عبور کنیم، یکی از قدمهای آن حذف قیمتگذاری دستوری از همه عرصهها بهجز آموزش و بهداشت است.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه نباید آموزش و بهداشت به شکل تجاری اداره شوند، گفت: دیگر بخشها باید متفاوت باشند و دست از قیمتگذاری دستوری برداریم؛ البته اگر میخواهیم «واقعا» مشکلات اقتصادی کمرنگ شود و به سمت توسعه برویم.
وی ادامه داد: قیمتگذاری دستوری باعث شده تا سرمایهگذاری در صنعت برق و خودرو دیگر سودی نداشته باشد و ما شاهد این هستیم که تمایلی برای سرمایهگذاری در کشور وجود ندارد. ما برای اینکه حساب تشکیل سرمایه کشور مثبت شود، اول باید مالکیت خصوصی را به رسمیت شناخته و به مکانیسم بازار احترام گذاشته و سپس از قیمتگذاری خدمات و کالا به شکل دستوری عبور کنیم.
رهبر شهلان با بیان اینکه «گام اول این کار، عبور از تعیین قیمت دستوری برای ارز شرکتهای صادرات محور است»، عنوان کرد: اگر میخواهیم به مرور تحولی در اقتصاد به وجود بیاید، باید این اتفاق رخ دهد. خوشبختانه مسئولانی بر مسند امور و تصمیمسازی در حال قرار گرفتن هستند از جمله آقای دهقان، رئیس سازمان تجارت ایران یا وزیر صمت جدید که بهطورکلی مخالف سامانههای موجود هستند.
وی یادآور شد: مظهر قیمتگذاری دستوری سامانه نیما، شورای رقابت، سازمان تعزیرات و سازمان تنظیم بازار است که امیدواریم به مرور برداشته شوند. باید این را پذیرفت که به یکباره نمیشود به جامعه شوک عجیبی وارد کرد اما در یک بازه ۶ ماه تا یکسال، میشود یک سری صنایع را از بحث دستوری خارج و سرمایهگذاری در این صنایع را بهصرفه کرد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: اگر نخواهیم به این تغییر تن بدهیم و از بحث سیاستگذاری دستوری عبور نکنیم، این کشور نیازی به دشمن خارجی نخواهد داشت و همین تصمیمات غلط و اقتصاد دستوری ما را به سمت فروپاشی اقتصادی خواهد برد. امروز بزرگترین امکان استفاده از سلولهای خورشیدی را داریم، اما همین سیاستهای دستوری باعث شده تا در بخش سولار، فرصتهای بزرگی را برای تامین برق از دست بدهیم.
وی خاطرنشان کرد: کسانی که مخالف سرمایهگذاری در نیروگاهها هستند یا سیاستهایی اعمال میکنند که سرمایهگذاری بهصرفه نباشد، در خوشبینانهترین نگاه «نادان» و «کمک حال دشمن» هستند. چه اتفاقی میافتد که عربستان میتواند دو گیگاوات نیروگاه خورشیدی بسازد، اما عدهای در کشور ما که مسندهای بزرگی دارند و تصمیمساز هم هستند، میگویند «کشوری دارنده بزرگترین ذخایر نفت و گاز است نیاز به نیروگاه خورشیدی ندارد!»
رهبرشهلان ادامه داد: ما به دلیل همین قیمتگذاری دستوری انواع سوخت حرارتی در کشور ناترازی وحشتناکی به وجود آوردیم و اعداد این ناترازیها بهقدری بزرگ شده که راهی جز جراحی اقتصادی و تغییر مکانیسم موجود نداریم. سرمنشا همه این مشکلات هم اقتصاد و قیمتگذاری دستوری است که کلاف سردرگمی به وجود آورده که توان و راهی برای ادامه آن وجود ندارد و باید تجدیدنظر اساسی رخ دهد. اگر این اتفاق رخ ندهد، تمام اقتصاد ما فرو میپاشد.