بازارهای مالی ایران در سال ۱۴۰۳ با نوسانات چشمگیری همراه بودند. در حالی که شاخص بورس رشد داشت، اما میزان بازدهی آن در مقایسه با سایر بازارها کمتر بود. در مقابل، قیمت طلا و ارز جهش قابل‌توجهی را تجربه کرد و توانست سود بیشتری نصیب سرمایه‌گذاران کند. این گزارش، بر اساس آخرین داده‌های موجود تا تاریخ ۹ اسفند ۱۴۰۳، به بررسی عملکرد بازارهای مالی ایران در این سال می‌پردازد.
رشد ۲۶ درصدی شاخص کل بورس
بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ با رشد همراه بود اما میزان بازدهی آن در مقایسه با بازارهای طلا و ارز کمتر ارزیابی می‌شود. شاخص کل بورس که در تاریخ شش فروردین ۱۴۰۳ در سطح دو میلیون و ۲۵۴ هزار واحد قرار داشت، تا هشتم اسفند به دو میلیون و ۸۴۴ هزار واحد رسید که ۲۶.۲ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
شاخص هم‌وزن نیز در این مدت رشد داشت اما میزان آن کمتر از شاخص کل بود. این شاخص که در آغاز سال ۷۶۷ هزار واحد بود، در هشتم اسفند به ۸۴۷ هزار واحد رسید و رشد ۱۰.۴ درصدی را ثبت کرد.
کارشناسان معتقدند که رشد بازار سهام عمدتاً متکی بر سهام شرکت‌های بزرگ و شاخص‌ساز بوده و شرکت‌های کوچک‌تر، عملکرد ضعیف‌تری از خود نشان داده‌اند.
بازدهی چشمگیر طلا
بازار طلا در سال ۱۴۰۳ با افزایش تقاضا همراه شد و بیشترین بازدهی را در میان بازارهای مالی به ثبت رساند.
قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار که در پنجم فروردین سه میلیون و ۲۲۷ هزار تومان بود، در هشتم اسفند به شش میلیون و ۷۱۸ هزار تومان رسید. این تغییر نشان‌دهنده ۱۰۸ درصد رشد در این بازه زمانی است.
در بازار سکه نیز افزایش قیمت‌ها محسوس بود. سکه امامی که در پنجم فروردین ۳۸ میلیون و ۷۹۳ هزار تومان قیمت داشت، در هشتم اسفند به ۷۶ میلیون و ۵۰ هزار تومان رسید که ۹۶ درصد رشد را نشان می‌دهد.
کارشناسان افزایش قیمت طلا و سکه را ناشی از نوسانات بازار ارز، تورم و تقاضای بالا برای دارایی‌های امن می‌دانند.
افزایش ۴۹ درصدی قیمت دلار در بازار آزاد
بازار ارز در سال ۱۴۰۳ شاهد افزایش شدید قیمت‌ها بود. دلار در بازار آزاد که در پنجم فروردین ۶۱ هزار و ۸۰۰ تومان قیمت داشت، در هشتم اسفند به ۹۲ هزار و ۵۹۰ تومان رسید و رشدی ۴۹.۸ درصدی را ثبت کرد.
سیاست‌های جدید ارزی و رشد ۶۷ درصدی دلار نیما
در سامانه نیما نیز قیمت دلار افزایش یافت. نرخ این ارز که در چهاردهم فروردین ۴۰ هزار و ۱۷۸ تومان بود، در هشتم اسفند به ۶۷ هزار و ۱۳۴ تومان رسید که نشان‌دهنده رشد ۶۷ درصدی در این سامانه است.
پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم و تصدی وزارت اقتصاد توسط عبدالناصر همتی، سیاست‌های جدید ارزی در دستور کار قرار گرفت. ایجاد بازار توافقی ارز توسط بانک مرکزی با هدف کاهش رانت ناشی از اختلاف قیمت ارز نیما و بازار آزاد موجب شد که نرخ دلار نیما به تدریج افزایش یابد و به سطح واقعی‌تری نزدیک شود. این سیاست، با هدف شفاف‌سازی بازار و کنترل نوسانات ارزی اتخاذ شد که نتیجه آن رشد قابل‌توجه نرخ دلار نیما در سال ۱۴۰۳ بوده است.
مقایسه بازدهی بازارها در سال ۱۴۰۳
بررسی روند بازارهای مالی نشان می‌دهد که بیشترین بازدهی متعلق به طلا و کمترین میزان رشد مربوط به بورس بوده است.
| درصد رشد | قیمت یا شاخص در اسفند | قیمت یا شاخص در ابتدای سال | بازار |
| ۲۶.۲ درصد | دو میلیون و ۸۴۴ هزار واحد | دو میلیون و ۲۵۴ هزار واحد | شاخص کل بورس |
| ۱۰.۴ درصد | ۸۴۷ هزار واحد | ۷۶۷ هزار واحد | شاخص هم‌وزن بورس |
| ۱۰۸ درصد | شش میلیون و ۷۱۸ هزار تومان | سه میلیون و ۲۲۷ هزار تومان | طلای ۱۸ عیار |
| ۹۶ درصد | ۷۶ میلیون و ۵۰ هزار تومان | ۳۸ میلیون و ۷۹۳ هزار تومان | سکه امامی |
| ۴۹.۸ درصد | ۹۲ هزار و ۵۹۰ تومان | ۶۱ هزار و ۸۰۰ تومان | دلار بازار آزاد |
| ۶۷ درصد | ۶۷ هزار و ۱۳۴ تومان | ۴۰ هزار و ۱۷۸ تومان | دلار نیما |
چشم‌انداز بازارها در سال 1404
با توجه به روند صعودی طلا و ارز، پیش‌بینی می‌شود که این دو بازار همچنان گزینه‌های جذابی برای سرمایه‌گذاران باشند. در مقابل، بورس با وجود رشد، نتوانسته است بازدهی رقابتی در برابر سایر بازارها ارائه دهد و برخی از تحلیلگران معتقدند که این روند می‌تواند در سال آینده نیز با کاهش ریسک‌های موجود سیاسی ادامه یابد.
این گزارش بر اساس داده‌های موجود تا ۹ اسفند ۱۴۰۳ تهیه شده است.
