عصر تجارت – علی بهشتی روی:حدود دو سالی است که راجع به راهاندازی بورس بینالملل، مشخصاً در منطقه آزاد کیش، تصمیماتی گرفته شده و صحبتهایی در رسانهها مطرح شده است؛ اینکه در بین تصمیمگیرندگان بازار سرمایه کشور و در عین حال تفکر تیم اقتصادی، چه در دولت قبل چه در دولت فعلی، به این نتیجه رسیدند که باید با بورسها و بازارهای بینالمللی تعامل داشته باشیم، اتفاق خوشایند و مبارکی بوده و حداقل نشاندهنده این است که به این موضوع پی برده شده که ما باید برای بقا و حضور در عرصههای بینالمللی (چه از نوع اقتصادی، چه از نوع سیاسی) با بازارهای مالی دنیا مراوداتی را داشته باشیم.
این مراودات، هم در بحث سهام میتواند اتفاق بیفتد، هم در بورسهای کالایی و در بحث صادرات و واردات نیز میتواند به تولیدکنندگان و مصرفکنندگان داخل و خارج کمک کند.
یکی از نکات مثبت و نقاط قوت جزیره کیش، موقعیت جغرافیایی و منطقه آزاد بودنِ کیش و دسترسی آن به آبهای آزاد است که میتواند محل مناسبی برای راهاندازی بورس بینالملل باشد.
به نظر من، اگر در دو سال گذشته به نتیجهای نرسیدیم، به خاطر تحریمهای بینالمللی بوده که کشور ما درگیر آن است. عدم پیوستن به FATF در چند سال گذشته و نداشتن مراودات بینالمللی از نظر مسائل مالی به شدت به ما ضربه زده است.
طبیعتاً اگر قرار باشد در بورس بینالملل و در بازارهای بینالملل مراودهای داشته باشیم، نقل و انتقال پول باید از سیستمهای امن بانکی انجام شود که ما به دلایل ذکر شده، عملاً هیچ مراودهای با بانکهای بینالمللی نداشته و حداقل، در آیندهای نزدیک هم نمیتوانیم متصور شویم که این مشکلات حل میشود.
اعتقاد دارم تا زمانی که ما نتوانیم با بورسهای بینالملل و بازارهای بینالمللی و بازارهای کشورهای همسایه مراودات قانونمند داشته باشیم، به رشد و شکوفایی بورس بینالملل هم نمیتوان امید داشت.
تجربه هم ثابت کرده است که اگر قدم اول و شروع موضوع درست و منطقی و پرقدرت نباشد، در میان مدت و بلندمدت نیز نمیتوان خیلی خوشبین و با دید منطقی بود؛ با شروع ضعیف، در گذر زمان هم اتفاقهای بهتری نخواهد افتاد!
در واقع ایده اولیه تأسیس بورس بینالملل مناطق آزاد در سال ۱۳۹۷ مطرح شد و در سال ۱۴۰۱ این ایده با اعطای مجوز بورس از طریق شورای عالی بورس و ابلاغیه سازمان بورس رسمیت پیدا کرد. در سال ۱۴۰۲ هم بحث مشارکت در تأسیس این سایت مطرح شد. سرمایه ارزی اولیه ۳۰ میلیون یورو درنظر گرفته شد که هدف اولیه و اصلی تأسیس بورس بینالملل خرید سهام شرکتها، منتشر کردن اوراق ارزی و در مرحله نهایی، انجام معاملات بورسهای کالایی و مشخصاً فروش فراوردههای نفتی و محصولات پتروشیمی بوده است.
اگر مشکلات مربوط به تأسیس بورس بینالملل به نتیجه برسد، بورس بینالملل و مناطق آزاد به عنوان پنجمین بورس مشغول به فعالیت خواهد کرد و قرار بر این است که فعالیت این بورس به صورت ۲۴ ساعته باشد که مشخصا بحث ارز، کالا و اوراق بهادار در نظر گرفته شده است.
با توجه به اینکه با تأسیس بورس کالایی قرار است از سرمایهگذاران خارجی هم دعوت به عمل آید، بحث ارزآوری که برای کشور میتواند به همراه داشته باشد، حائز اهمیت بوده و از نکات مهم و مثبت تأسیس بورس بینالملل به حساب میآید.