به گزارش عصر تجارت، مجید شاکری، تحلیل‌گر اقتصادی، با اشاره به ثبات نسبی نرخ ارز در هفته‌های گذشته، از نقش مهم سیاست‌های وارداتی و ابتکارات بانک مرکزی در کنترل بازار ارز سخن گفت. به گفته او، یکی از عوامل کلیدی که مانع جهش دوباره نرخ ارز در جریان تنش‌های منطقه‌ای شد، حجم بی‌سابقه واردات در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۳ بود که به حدود ۱۶ میلیارد دلار رسید؛ رقمی که طی دست‌کم هشت سال گذشته مشابهی نداشته است.
نقش بانک مرکزی در مدیریت نوسانات ارزی
او افزود: «پیش از درگیری نظامی بین ایران و رژیم صهیونیستی، تنها پیش‌بینی وقوع جنگ توانست نرخ ارز را تا مرز ۱۰۵ هزار تومان برساند. اما در زمان وقوع جنگ، نرخ دلار در بازار غیررسمی حتی از ۹۵ هزار تومان فراتر نرفت، که نشان می‌دهد عوامل بنیادی‌تر مانع رشد بیشتر نرخ ارز شدند.»
به گفته شاکری، راه‌اندازی بازار ارز تجاری توسط بانک مرکزی نیز یکی دیگر از دلایل موفقیت در مهار نوسانات ارزی بوده است. او تاکید کرد: «این بازار موجب شده است بانک مرکزی کنترل دقیق‌تری بر منابع ارزی و نحوه توزیع آن داشته باشد و عملاً عرضه ارز در مسیر منسجم‌تری مدیریت شود.»
وی همچنین با اشاره به کاهش قیمت دلار پس از اعلام آتش‌بس، این اتفاق را نشانه‌ای از تأثیر مثبت سیاست‌های ارزی دانست و هشدار داد: «با توجه به احتمال ناپایداری وضعیت آتش‌بس، بانک مرکزی باید به مسیر احتیاطی خود ادامه دهد و از ذخایر ارزی خود محافظت کند. این ذخایر در مواجهه با تحولات احتمالی آینده می‌توانند نقش حیاتی ایفا کنند.»
شاکری در ادامه با تاکید بر اهمیت معیشت خانوارها، خواستار تداوم سیاست تخصیص ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی شد. او گفت: «در شرایط فعلی، حذف ارز ترجیحی می‌تواند فشار زیادی به طبقات ضعیف وارد کند. اما در عین حال می‌توان با محدودسازی دامنه شمول این ارز، مصرف منابع ارزی را بهینه‌تر کرد.»
از دیگر توصیه‌های او به سیاست‌گذاران ارزی، کنار گذاشتن مکانیزم‌های غیررسمی مانند مبادلات مبتنی بر درهم و تمرکز بر شفاف‌سازی فرآیند تسویه‌های ارزی بود. وی معتقد است تقویت کانال‌های رسمی ارزی، به حفظ ثبات بازار کمک می‌کند.
در بخش دیگری از اظهاراتش، شاکری به شرایط خاص اقتصادی کشور پس از جنگ اخیر اشاره کرد و گفت: «در روزهای پرتنش اخیر، فعالیت اقتصادی در بورس و سایر بخش‌ها تا حد زیادی متوقف شد. در چنین شرایطی، تأمین مالی زنجیره‌ای می‌تواند به عنوان راهکاری برای احیای اقتصاد، کاهش نرخ بهره تأمین مالی و بازگرداندن چرخ تولید به حرکت مطرح شود.»
وی همچنین نقش بانک مرکزی در مدیریت ترازنامه را مهم دانست و گفت: «با اجرای سیاست‌های کنترل مقداری، می‌توان تمرکز را بر رفع ناترازی‌های فصلی و فعال‌سازی ظرفیت بنگاه‌ها معطوف کرد.»
در پایان، شاکری بر ضرورت طراحی سیاست‌های انعطاف‌پذیر و قابل تنظیم در شرایط ناپایدار فعلی تأکید کرد و گفت: «تا رسیدن به یک صلح پایدار، باید ابزارهای اقتصادی با دقت و در لحظه تنظیم شوند تا پاسخ‌گوی تغییرات سریع باشند.»
