به گزارش عصر تجارت، دکتر محمدباقر نوبخت، رئیس پیشین سازمان برنامه و بودجه و استاد دانشگاه، با اشاره به ثبات نرخ ارز در فاصله سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷، اظهار داشت که در آن بازه، نرخ ارز همواره کمتر از چهار هزار تومان بود و کشور کمترین نوسانات ارزی را تجربه کرد. وی تأکید کرد: «در واپسین روزهای مسئولیتم، گزارشی برای دولت بعد تهیه کردیم که در آن دو مسیر برای نرخ ارز بر اساس وضعیت تحریم‌ها پیش‌بینی شده بود.»
بر پایه آن گزارش که در سال ۱۴۰۰ تنظیم شد، دو سناریو مطرح شد:
-
اگر تحریم‌ها برداشته می‌شدند، نرخ ارز از ۱۷ هزار و ۷۰۰ تومان به شکل کنترل‌شده رشد می‌کرد و تا سال ۱۴۰۵ به ۵۵ هزار تومان می‌رسید.
-
اما در صورت تداوم تحریم‌ها، پیش‌بینی شد که دلار در سال ۱۴۰۳ به حدود ۷۰ هزار تومان و در سال ۱۴۰۴ به ۱۱۰ و سپس ۱۷۸ هزار تومان افزایش یابد.
نوبخت ضمن اشاره به اینکه در زمان ارائه این گزارش چنین اعدادی برای بسیاری غیرقابل تصور بود، افزود: «امیدواریم که کشور به این نرخ‌ها نرسد و بتوان با رفع تحریم‌ها و سیاست‌گذاری هوشمندانه، ثبات اقتصادی را بازگرداند.»
وی همچنین تأکید کرد که ایران دارای یک نظام اقتصادی مختلط است که در آن باید ترکیب مدیریت خصوصی، سیاست‌گذاری دولتی و رقابت سالم رعایت شود. او خاطرنشان کرد که مسئولان نمی‌توانند به‌طور کامل به مکتب بازار بسنده کنند و نقش دولت در توسعه باید فعال باقی بماند.
از توسعه انسانی تا گذار به اقتصاد دانش‌بنیان
در ادامه سخنرانی خود در همایش مدرسه کسب‌وکار «آیا»، نوبخت به تحلیل مفاهیم رشد و توسعه پرداخت و با اشاره به سیر تاریخی آن‌ها گفت: «در ادبیات توسعه جدید، توانمندسازی انسان‌ها و فراهم‌سازی بستر شکوفایی استعدادهای فردی، محور توسعه انسانی شناخته می‌شود.»
او افزود که ایران در شاخص توسعه انسانی با رتبه ۷۸ در جایگاه نسبتاً بالایی قرار دارد، اما این در حالی است که در گذشته تا حدود رتبه ۶۰ نیز پیش رفته بود و باید کشورهای هم‌رده مانند ترکیه و عربستان را پشت سر می‌گذاشت. او دلایل این عقب‌گرد را در تحریم‌ها، ضعف در سرمایه‌گذاری و نبود ثبات اقتصادی جست‌وجو کرد.
نوبخت در ادامه تأکید کرد که توسعه تنها مفهومی اخلاقی یا نظری نیست، بلکه تعهدی ملی است که باید به آن وفادار ماند. وی با اشاره به ضعف زیرساخت‌ها، نظیر قطعی‌های مکرر برق، گفت: «زندگی با قطع برق ممکن است، اما این توسعه نیست. توسعه یعنی رشد پایدار، رفاه مادی، امنیت، و کیفیت زندگی بالا.»
وی در پایان با تأکید بر ضرورت تعامل سازنده با جهان، افزود: «رفع تحریم‌ها شرط لازم برای نجات اقتصاد است، اما کافی نیست. باید همزمان به درمان ساختاری اقتصاد و تقویت نقش بنگاه‌ها و دانش در تولید نیز توجه شود. آنهایی که خواهان رفع تحریم‌ها هستند، نه ترسو بلکه عاقل‌اند؛ زیرا ترس گاهی نشانه شعور است، نه ضعف.»
منبع: جماران
