مجتمع فولاد خراسان به‌عنوان بزرگ‌ترین قطب صنعتی شرق کشور از سال ۱۳۸۰ به جمع تولیدکنندگان فولاد ایران پیوسته و با اتکا به تکنولوژی‌های پیشرفته، استانداردهای بین‌المللی و نیروی انسانی متخصص، سهم قابل توجهی در تولید میلگرد، شمش، آهن اسفنجی و گندله به خود اختصاص داده است.
این مجتمع عظیم صنعتی، با ظرفیت 1.35 میلیون تن فولاد خام در سال، از پنج واحد کلیدی گندله‌سازی، احیای مستقیم، ذوب و ریخته‌گری، نورد و واحدهای پشتیبانی تشکیل شده است. کارخانه نورد با ظرفیت 550 هزار تن، کارخانه فولادسازی شماره ۱ و ۲ با ظرفیت 1.35 میلیون تن، واحد احیای مستقیم با ظرفیت ۱.۶ میلیون تن و واحد گندله‌سازی با ظرفیت ۲.۵ میلیون تن در سال، تنها بخشی از ظرفیت‌های این مجموعه هستند که با ایجاد اشتغال مستقیم برای چندین هزار نفر، نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا می‌کند.
رشد و توسعه با تکیه بر منابع استراتژیک
استان خراسان با معادن غنی سنگ آهن، گاز طبیعی، زغال‌سنگ و دسترسی به راه‌های مواصلاتی و زیرساخت‌های صنعتی، بستری مناسب برای احداث یک مجتمع فولادی را فراهم کرده است. همین عوامل باعث شد تا در سال ۱۳۶۲، مطالعاتی جامع برای راه‌اندازی یک کارخانه فولادسازی انجام و در سال ۱۳۶۸، محل اجرای این پروژه در ۱۵ کیلومتری شمال غرب نیشابور مشخص شود. فولاد خراسان از همان ابتدا با هدف کاهش وابستگی به واردات، خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک و توسعه پایدار صنعتی فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت فولاد کشور شناخته می‌شود.
ظرفیت‌های تولیدی و برنامه‌های توسعه‌ای
در حال حاضر، واحد تغلیظ سنگ آهن (کنسانتره‌سازی) با ظرفیت ۲.۵ میلیون تن در سال در نزدیکی معادن سنگان در حال اجراست که یکی از مهم‌ترین پروژه‌های توسعه‌ای شرکت به شمار می‌رود. علاوه بر این، مجتمع فولاد خراسان با احداث واحدهای تصفیه پساب صنعتی، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی، اجرای پروژه‌های تولید انرژی تجدیدپذیر و سرمایه‌گذاری در تولید برق و ذخیره‌سازی گاز، در مسیر کاهش هزینه‌های تولید، افزایش بهره‌وری و توسعه پایدار گام برداشته است.
تعهد به استانداردهای جهانی
فولاد خراسان، به‌عنوان پیشرو در تکنولوژی نوین فولادسازی، دارای استانداردهای معتبر بین‌المللی ازجمله ISO 9001 (مدیریت کیفیت)، ISO 14001 (مدیریت زیست‌محیطی)، ISO 45001 (ایمنی و بهداشت شغلی)، ISO 50001 (مدیریت انرژی) و ISO 17025 (مدیریت کیفیت آزمایشگاهی) است. این استانداردها در کنار اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی و بومی‌سازی قطعات و تجهیزات، این مجتمع را در مسیر افزایش بهره‌وری، کاهش آلایندگی‌ها و توسعه پایدار صنعتی قرار داده است.
نقش فولاد خراسان در بازار داخلی و بین‌المللی
مجتمع فولاد خراسان یکی از بزرگ‌ترین عرضه‌کنندگان میلگرد در بورس کالا بوده و با جایگاه هشتم در تولید شمش فولادی کشور، سهم قابل‌توجهی از بازار داخلی را در اختیار دارد. علاوه بر تأمین نیازهای داخل، این مجتمع در سال‌های اخیر با افزایش ظرفیت صادراتی و توسعه بازارهای بین‌المللی، نقش مهمی در ارزآوری و رشد صنعت فولاد کشور ایفا کرده است.
با توجه به روندهای جهانی، تحولات صنعت فولاد و سیاست‌های کلان اقتصادی کشور، فولاد خراسان برنامه‌های گسترده‌ای برای افزایش تولید، کاهش هزینه‌ها، توسعه صادرات و بهینه‌سازی مصرف انرژی در دستور کار دارد. پروژه‌های جدید این شرکت ازجمله افزایش ظرفیت تولید کنسانتره، اجرای طرح‌های تولید بریکت و بهینه‌سازی فرآیندهای تولیدی، نقش کلیدی در ارتقای جایگاه فولاد خراسان در صنعت فولاد ایران و منطقه خواهند داشت.
ایجاد بیش از ۷ هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم
بررسی وضعیت اشتغال در مجتمع فولاد خراسان نشان می‌دهد که این شرکت با ایجاد بیش از هفت هزار فرصت شغلی، نقش مهمی در اقتصاد و اشتغال‌زایی منطقه شرق کشور ایفا می‌کند.
یک هزار و 232 نفر در بخش نیروی صف مشغول به کار هستند که وظیفه اصلی عملیات تولید را بر عهده دارند، ۳۳۹ نفر در بخش ستادی، وظیفه پشتیبانی، برنامه‌ریزی و مدیریت امور اجرایی فعالیت می‌کنند، 938 نفر به‌عنوان پیمانکار با این مجموعه در حال همکاری هستند و بیش از چهار هزار و 500 فرصت شغلی غیرمستقیم، ناشی از فعالیت‌های پشتیبانی و زنجیره تأمین فولاد خراسان است.
نقش فولاد خراسان در توسعه اشتغال شرق کشور
با توجه به موقعیت استراتژیک فولاد خراسان در استان خراسان رضوی و نیاز روزافزون صنعت فولاد به نیروی انسانی متخصص، این شرکت یکی از مهم‌ترین مراکز اشتغال‌زایی منطقه محسوب می‌شود. علاوه بر این، توسعه طرح‌های تولیدی و زیرساختی در این مجموعه، می‌تواند در آینده به افزایش بیشتر اشتغال مستقیم و غیرمستقیم منجر شود.
در شرایطی که صنعت فولاد با چالش‌هایی مانند ناترازی انرژی و نوسانات بازار روبه‌روست، حفظ و توسعه اشتغال در این حوزه، نیازمند برنامه‌ریزی مستمر و سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه‌ای خواهد بود. حال باید دید که برنامه‌های آینده فولاد خراسان تا چه اندازه به افزایش اشتغال پایدار در منطقه کمک خواهد کرد.
ترکیب سهامداران فخاس
نگاهی به ترکیب سهامداری مجتمع فولاد خراسان نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از مالکیت این شرکت در اختیار نهادهای بزرگ اقتصادی و مالی کشور قرار دارد.
مؤسسه صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر با ۵۵.۷۴ درصد، بیشترین سهم را در میان نهادهای دولتی و عمومی دارد.
شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات (سهامی عام) با ۳۳.۴ درصد سهام، مؤسسه صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد ۶.06 درصد، شرکت بین‌المللی فولاد تجارت دالاهو (سهامی خاص) نیز 0.6 درصد از سهام را در اختیار دارد. سایر سهامداران خرد مجموعاً 4.2 درصد از سهام را در دست دارند.
با توجه به این ترکیب، فولاد خراسان تحت تأثیر تصمیمات سهامداران عمده‌ای همچون توسعه معادن و فلزات و صندوق‌های بیمه و بازنشستگی قرار دارد. حضور پررنگ نهادهای عمومی و شبه‌دولتی در سهامداری این شرکت، نشان‌دهنده ارتباط گسترده آن با سیاست‌های کلان صنعتی و اقتصادی کشور است.
با این ساختار سهامداری، انتظار می‌رود که برنامه‌های توسعه‌ای فولاد خراسان در هماهنگی با استراتژی‌های کلان اقتصادی و سیاست‌های بخش معادن و فولاد کشور پیش برود.
وضعیت سهام شناور فولاد خراسان و چالش‌های بازار سرمایه
دانیال آستانه، معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان در نشست تحلیلی عملکرد فخاس، به دغدغه‌های سرمایه‌گذاران بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: یکی از مواردی که همیشه از سوی فعالان بازار سرمایه مورد انتقاد قرار گرفته، درصد پایین سهام شناور فولاد خراسان است. جذابیت سهام این شرکت باعث شده که سهامداران عمده تمایلی به فروش سهام خود نداشته باشند. البته اخیراً شاهد عرضه‌هایی از سوی مجموعه صندوق فولاد و دالاهو بوده‌ایم که در راستای تسویه بدهی‌ها انجام شده و باعث بهبود نسبی درصد شناوری شده است.
وی تأکید کرد: برنامه افزایش سهام شناور در تکالیف هر دو سهامدار عمده ما، خصوصاً در مجموعه وزارت رفاه، قرار گرفته و امیدواریم که در این حوزه نیز گشایش‌هایی رخ دهد.
فولاد خراسان؛ جایگاه هشتم تولید فولاد کشور
فولاد خراسان به‌عنوان یکی از شرکت‌های مطرح صنعت فولاد ایران، جایگاه خود را در میان تولیدکنندگان تثبیت کرده و در مسیر رشد و توسعه قرار دارد. این شرکت با ظرفیت تولید ۱.۳۵ میلیون تن فولاد، در جایگاه هشتم کشور قرار گرفته و در کنار شرکت‌های بزرگ، سهم قابل‌توجهی از بازار را به خود اختصاص داده است.
اگرچه فولاد خراسان فاصله‌ای با تولیدکنندگان بزرگ‌تر دارد، اما با توجه به برنامه‌های توسعه‌ای خود، ظرفیت بالایی برای رشد و ارتقای جایگاه در صنعت فولاد کشور دارد.
این شرکت با رویکرد توسعه‌ای خود، در مسیر افزایش سهم بازار و ارتقای جایگاه در صنعت فولاد کشور حرکت می‌کند. پروژه‌های در دست اجرا، برنامه‌های صادراتی و سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی، این شرکت را به یکی از بازیگران اصلی صنعت فولاد ایران تبدیل کرده است و با این روند، فولاد خراسان نه‌تنها جایگاه خود را در بازار داخلی تثبیت می‌کند، بلکه می‌تواند در بازارهای بین‌المللی نیز نقش پررنگ‌تری ایفا کند.
دانیال آستانه با اشاره به موقعیت فولاد خراسان در صنعت، اظهار داشت: با وجود تمام محدودیت‌هایی که در تولید داریم، از یک میلیون و 350 هزار تن ظرفیت، سالانه بیش از یک میلیون و 55 هزار تن را در برنامه تولید اجرا می‌کنیم. در سال 1402، فولاد خراسان به عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده میلگرد کشور شناخته شد و برآورد ما این است که این جایگاه را تا پایان سال 1403 حفظ کنیم.
فولاد خراسان در صدر عرضه‌کنندگان میلگرد بورس کالا
مجتمع فولاد خراسان در سال ۱۴۰۲ توانسته است رتبه نخست عرضه میلگرد در بورس کالا را به خود اختصاص دهد. این شرکت با عرضه 731 هزار و 364 تن میلگرد، بالاتر از سایر رقبا قرار گرفته و سهم ۶ درصدی از تولید میلگرد کشور را در اختیار دارد.
آمارها عرضه در معاملات فیزیکی بورس کالا نشان می‌دهد که صنایع آهن و فولاد سرمد ابرکوه (563 هزار و 440 تن)، تولیدی فولاد سپید فراب کویر (474 هزار و 518 تن) و فولاد خرمدشت تاکستان (469 هزار و 416 تن)، به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند. با این حال، فولاد خراسان همچنان فاصله قابل‌توجهی از رقبا دارد و با مدیریت عرضه، توانسته این جایگاه را تثبیت کند.
در حالی که فولاد خراسان جایگاه خود را در صدر عرضه‌کنندگان بورس کالا تثبیت کرده، رقابت میان تولیدکنندگان میلگرد همچنان ادامه دارد. عواملی مانند تأمین مواد اولیه، مدیریت هزینه‌های تولید و شرایط بازار داخلی و بین‌المللی، تعیین‌کننده مسیر آینده این صنعت خواهند بود.
با توجه به روندهای عرضه و تقاضا در بورس کالا، باید دید که فولاد خراسان در سال آینده نیز می‌تواند برتری خود را در بازار حفظ کند یا رقبا به این فاصله نزدیک‌تر خواهند شد.
چالش‌های عرضه فولاد در بورس کالا
طهمورث جوانبخت مدیرعامل فولاد خراسان در نشست تحلیلی عملکرد این شرکت به نقد نحوه عرضه فولاد در بورس کالا و تأثیرات آن بر بازار و صنعت پرداخت.
وی با اشاره به چالش‌های ناشی از ریالی بودن معاملات فولاد در بورس کالا اظهار داشت: با توجه به اینکه رینگ فولاد در بورس کالا به‌صورت ریالی معامله می‌شود، عرضه میلگرد در این بازار دیگر ارزشی ندارد، به‌ویژه با توجه به اینکه نرخ دلار، دیگر 42 هزار تومان نیست و تغییرات قابل‌توجهی داشته است.
جوانبخت در ادامه به تفاوت قیمت شمش فولاد خراسان با سایر تولیدکنندگان اشاره کرد و افزود: قیمت شمش ما پایین‌تر از سایر شرکت‌ها است و این موضوع مستقیماً به خرید ریالی میلگرد در بازار داخلی بازمی‌گردد. متأسفانه این مدل قیمت‌گذاری به نفع صنعت فولاد کشور نیست و در درازمدت می‌تواند بر سودآوری و رقابت‌پذیری شرکت‌ها تأثیر منفی بگذارد.
چگونه استراتژی‌های مدیریت هزینه و توسعه صادرات به رشد سودآوری منجر شد؟
معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان نیز با تشریح عوامل مؤثر بر رشد سودآوری این شرکت در سال 1402، به برنامه‌های اجرا شده برای ادامه این روند در سال 1403 پرداخت.
وی با اشاره به ارتباط میان رشد تولید، افزایش فروش، بهبود سودآوری و رشد حاشیه سود اظهار داشت: وقتی این چهار عامل را کنار هم قرار دهیم، مشخص می‌شود که در شرکت مدیریت هزینه به‌درستی انجام شده است. یکی از تصمیمات مهمی که تأثیر جدی در رشد سودآوری فولاد خراسان داشت، بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد این شرکت بود. در این راستا، با تدبیر مدیرعامل، تمام خریدهای مواد اولیه فولاد خراسان به منطقه سنگان و معادن عظیم آن منطقه متمرکز شد.
آستانه در ادامه به اهمیت این تصمیم پرداخت و گفت: در گذشته، شاهد این بودیم که چرخه تأمین مواد اولیه در صنعت فولاد، به نحوی طراحی شده بود که مواد اولیه از سنگان به مبارکه، فولاد خوزستان و سایر شرکت‌ها منتقل می‌شد. اما این سؤال مطرح بود که چرا فولاد خراسان، با وجود استقرار در همان منطقه، از این موقعیت بهره‌برداری نمی‌کرد؟ با تغییر این سیاست و متمرکز کردن خرید مواد اولیه در سنگان، هزینه‌های حمل‌ونقل به‌شدت کاهش یافت که اثر مستقیمی بر بهبود حاشیه سود شرکت داشت.
معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان، در پاسخ به برخی نگرانی‌ها درباره اینکه رشد چشمگیر سال 1402 ممکن است در سال 1403 ادامه نیابد، تأکید کرد: در پایان سال 1402، برخی از سهامداران این سؤال را مطرح کردند که «آیا این عملکرد صرفاً مربوط به یک سال بوده و در 1403 تکرار نخواهد شد؟» اما عملکرد 6 ماهه نخست 1403 نشان داد که فولاد خراسان همچنان توانسته رتبه‌های برتر رشد خود را حفظ کند و در 9 ماهه نیز این روند ادامه داشته است.
رشد چشمگیر فروش داخلی و صادرات در نه ماهه سال 1403
آستانه با ارائه آمار فروش شرکت، روند مثبت صادرات و فروش داخلی را این‌گونه تشریح کرد:
رشد 111 درصدی در فروش داخلی شمش
رشد 16 درصدی در فروش داخلی میلگرد
رشد 88 درصدی در صادرات میلگرد
افزایش 35 درصدی مبلغ فروش محصولات نسبت به مدت مشابه سال قبل
وی خاطرنشان کرد: در سال 1402 تمرکز اصلی صادراتی ما روی شمش بود، اما در سال 1403 تمرکز بیشتری روی صادرات میلگرد قرار گرفته است. بر همین اساس، پیش‌بینی می‌شود که میزان صادرات شرکت در پایان سال 1403، عملکردی چشمگیر و قابل‌توجه داشته باشد.
تحلیل عملکرد فولاد خراسان در بازار شمش
نگاهی به عملکرد فولاد خراسان در عرضه شمش مازاد بر خودمصرفی در بورس کالا نشان می‌دهد که این شرکت در سال ۱۴۰۲ با عرضه ۴۰۳ هزار و ۹۵۰ تن شمش، در جایگاه نهم کشور قرار گرفته است. این در حالی است که غول‌های فولادی کشور، از جمله فولاد خوزستان (دو میلیون و 352 هزار 500 تن)، فولاد کاوه جنوب کیش (یک میلیون و ۶۹۱ هزار و ۵۲۵ تن) و چادرملو (یک میلیون و ۲۴۸ هزار و 850 تن)، سه رتبه نخست را به خود اختصاص داده‌اند.
سهم ۵ درصدی فولاد خراسان از تولید شمش کشور
بر اساس آمار منتشرشده، فولاد خراسان در سال ۱۴۰۲ موفق به تولید یک میلیون و ۵۵ هزار و ۶۹۴ تن شمش شده است که این میزان، ۵ درصد از کل تولید شمش کشور را شامل می‌شود. این عدد نشان‌دهنده جایگاه این شرکت در میان بازیگران اصلی صنعت فولاد است؛ اما فاصله آن با شرکت‌های پیشتاز بازار، چشمگیر به نظر می‌رسد.
آمارها از رقابتی تنگاتنگ میان تولیدکنندگان شمش فولادی در کشور حکایت دارد. در حالی که فولاد خوزستان و فولاد کاوه جنوب کیش به‌عنوان دو بازیگر اصلی بازار، سهم قابل‌توجهی از عرضه را در اختیار دارند، شرکت‌هایی مانند جهان فولاد سیرجان، فولاد زرند ایرانیان و مجتمع فولاد خراسان نیز در تلاش برای افزایش حضور خود در بورس کالا هستند.
با توجه به محدودیت‌های موجود در تأمین مواد اولیه و چالش‌های انرژی، میزان عرضه شمش فولادی در بورس کالا، بیش از هر چیز تابعی از سیاست‌های تأمین پایدار گاز و برق، توسعه زیرساخت‌های تولید و وضعیت بازار داخلی و صادراتی است. در این میان، شرکت‌هایی که بتوانند ضمن حفظ تولید، مدیریت بهتری در عرضه و تقاضا داشته باشند، شانس بیشتری برای بهبود جایگاه خود خواهند داشت.
با توجه به روندهای موجود در بازار، انتظار می‌رود که سال 1404 سالی پررقابت برای تولیدکنندگان شمش باشد. افزایش ظرفیت‌های تولیدی، توسعه طرح‌های جدید و مدیریت عرضه، از جمله عواملی هستند که می‌توانند در رتبه‌بندی تولیدکنندگان شمش تأثیرگذار باشند. حال باید دید که فولاد خراسان با جایگاه نهم فعلی خود، چه رویکردی را برای تثبیت یا بهبود موقعیت خود در سال آینده اتخاذ خواهد کرد.
معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان، در خصوص تأثیر نرخ‌های جهانی بر صنعت فولاد و راهبردهای این شرکت برای مواجهه با آن توضیحاتی ارائه داد.
وی با اشاره به وضعیت نرخ‌های جهانی در دو سال اخیر گفت: دوره‌ای که ما از ابتدای سال 1402 سپری کردیم، از نظر نرخ‌های جهانی اصلاً دوره مناسبی نبود. اگر از ژانویه 2023 تا دسامبر 2024 را بررسی کنیم، روند قیمت‌های جهانی فولاد کاملاً نزولی بوده که این موضوع عمدتاً به واسطه چالش‌های اقتصادی چین رقم خورده است. این دوره برای صنعت فولاد بسیار مأیوس‌کننده بود و انتظار می‌رفت بسیاری از ابعاد مثبت عملکردی شرکت‌ها تحت تأثیر قرار بگیرد. اما با استراتژی‌هایی که در پیش گرفتیم، توانستیم از این بحران عبور کنیم.
آستانه در ادامه به وضعیت صادرات و سیاست‌های ارزی اشاره کرد و افزود: در گذشته، بسیاری از شرکت‌های فولادی صادرات خود را زیر بهای تمام شده انجام می‌دادند، زیرا نرخ ارز دستوری بود و مجبور بودند ارز حاصل از صادرات را با نرخ 42 هزار تومان در سامانه سنا بفروشند. این مسئله به معنای زیان قطعی در صادرات بود. اما از آنجا که برای تأمین مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز، ناچار به ورود ارز بودیم، این روند اجتناب‌ناپذیر بود. خوشبختانه این وضعیت تغییر کرده و شرکت‌ها در نیمه دوم سال جاری با یک تسعیر ارز جدی مواجه خواهند شد. این نکته‌ای است که امروز در تحلیل‌های مالی شرکت‌ها مورد توجه قرار گرفته است.
وی درخصوص رابطه نرخ‌های داخلی و جهانی فولاد نیز توضیح داد: همیشه سعی کرده‌ایم نرخ داخلی را بر اساس نرخ جهانی محاسبه کنیم. تا پیش از این، نرخ فروش داخلی در بورس کالا در محدوده 45 هزار تومان بود، اما هم‌اکنون این نرخ به نرخ سامانه ETS نزدیک شده است. این یعنی نرخ دلار برای صادرات و فروش داخلی در حال همگرا شدن است. بنابراین، اگر پیش‌بینی رشد نرخ ETS را داشته باشیم، اثر آن را هم در فروش ریالی داخلی و هم در فروش صادراتی مشاهده خواهیم کرد.
رشد ۲4.۴ درصدی فروش شمش فولاد خراسان در 9 ماهه نخست ۱۴۰۳
بررسی عملکرد 9 ماهه نخست سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که مجتمع فولاد خراسان با ثبت رشد ۲4.۴ درصدی در فروش مقداری شمش، عملکردی بهتر از سایر رقبا داشته و در میان تولیدکنندگان برتر فولاد کشور قرار گرفته است.
میزان فروش شمش فولاد خراسان در 9 ماهه سال 1403 از 207 هزار و 797 تن در سال گذشته به 258 هزار و 582 تن در سال جاری افزایش یافته است. در حالی که بیشتر شرکت‌های بزرگ فولادی با کاهش فروش مواجه شده‌اند، فولاد خراسان توانسته روند صعودی خود را حفظ کند. این شرکت بالاترین رشد فروش را در میان تولیدکنندگان شمش فولادی کشور به ثبت رسانده است.
مقایسه با رقبا
در حالی که فولاد خراسان موفق به افزایش فروش شمش شده است، بیشتر شرکت‌های رقیب با کاهش فروش روبه‌رو بوده‌اند:
ذوب آهن اصفهان: کاهش 31 درصدی
فولاد کاوه جنوب کیش: کاهش 20 درصدی
فولاد خوزستان: کاهش 15 درصدی
آهن و فولاد ارفع: کاهش 14 درصدی
فولاد هرمزگان : کاهش 9 درصدی
فولاد مبارکه اصفهان: کاهش 4 درصدی
فولاد خراسان چگونه از رقبا جلو زد؟
ثبات در تولید و تأمین مواد اولیه: برخلاف برخی شرکت‌ها که با چالش‌های تأمین انرژی و مواد اولیه مواجه بوده‌اند، فولاد خراسان توانسته تولید خود را حفظ کند.
مدیریت بهینه عرضه و فروش: مدیریت حجم عرضه در بورس کالا و سیاست‌های تجاری مناسب، باعث بهبود فروش این شرکت شده است.
سرمایه‌گذاری در توسعه و بهینه‌سازی خطوط تولید: برنامه‌های توسعه‌ای این شرکت در بخش تولید، نقش مهمی در رشد فروش آن داشته است.
ناترازی گاز و برق، تهدیدی برای تولید فولاد
ناترازی انرژی و عدم تأمین پایدار برق و گاز، همچنان یکی از موانع اصلی تولید در صنعت فولاد است. معاون مالی و اقتصادی شرکت فولاد خراسان، در نشست اخیر به این چالش‌ها اشاره کرد و از تبعات آن برای شرکت‌های فولادی گفت.
آستانه در این نشست اظهار داشت: یکی از دردناک‌ترین صحنه‌هایی که ممکن است هر صنعت‌گری با آن روبه‌رو شود، اعلام قطعی برق و گاز در یک واحد فولادی است. ما تمام امکانات را بسیج کرده‌ایم، هدف‌گذاری انجام شده و آماده ثبت یک عملکرد حرفه‌ای هستیم، اما ناگهان اعلام می‌شود که برخلاف همه برآوردهای انجام‌شده، گاز تخصیص‌یافته کمتر از نصف میزان پیش‌بینی‌شده خواهد بود. چنین مسائلی شرایط را برای تولید بسیار سخت‌تر می‌کند.
وی با اشاره به وضعیت تأمین انرژی فولاد خراسان، تصریح کرد: تجربه جدیدی که برای من رقم خورد، دیدن عظمت یک واحد ذوب فولادی در لحظه‌ای بود که اعلام قطعی برق می‌شود. این وضعیت نشان می‌دهد که صنعت فولاد کشور، برای حفظ پایداری تولید، نیازمند سرمایه‌گذاری جدی در تأمین پایدار انرژی است.
صدرنشین افزایش درآمد در صنعت فولاد
بررسی عملکرد مالی مجتمع فولاد خراسان در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که این شرکت توانسته درآمد عملیاتی خود را با رشد چشمگیر ۳۵ درصدی، از هشت هزار و ۵۵۳ میلیارد تومان در شش‌ماهه ۱۴۰۲ به ۱۱ هزار و ۵۴۸ میلیارد تومان در شش‌ماهه نخست ۱۴۰۳ افزایش دهد.
در میان شرکت‌های فولادی بررسی‌شده، فولاد خراسان بیشترین میزان رشد درآمد عملیاتی را تجربه کرده است، در حالی که بسیاری از رقبا با کاهش درآمد مواجه بوده‌اند.
فولاد خراسان در صدر رشد درآمد
عملکرد شرکت‌های فولادی در زمینه درآمد عملیاتی در نیمه نخست ۱۴۰۳، متفاوت بوده است:
فولاد خراسان: +۳۵.۰٪ (بالاترین رشد در صنعت)
فولاد مبارکه اصفهان: +۱۷.۰٪
فولاد هرمزگان جنوب: +۷.۹٪
فولاد کاوه جنوب کیش: -۱۴.۷٪
فولاد خوزستان: -۴.۴٪
آهن و فولاد ارفع: -۷.6٪
ذوب آهن اصفهان: -۹.۴٪
در حالی که شرکت‌هایی مانند فولاد کاوه جنوب کیش، آهن و فولاد ارفع و ذوب آهن اصفهان با کاهش درآمد مواجه شده‌اند، فولاد خراسان عملکردی فراتر از سایر رقبا به نمایش گذاشته است.
حضور ترامپ؛ چالشی جدید برای صنعت فولاد ایران
مدیرعامل فولاد خراسان، به تأثیرات احتمالی انتخابات آمریکا بر بازارهای جهانی و صنعت فولاد ایران اشاره کرد و نسبت به چالش‌های پیش رو هشدار داد.
وی در این‌باره گفت: انتخابات آمریکا روی تمامی بازارها اثرگذار است و اگر تغییری در رویکرد داخلی ما رخ ندهد، شرایط بسیار سختی در انتظار خواهد بود که صنعت فولاد نیز از آن مستثنی نیست.
جوانبخت در ادامه به خطرات احتمالی تحریم‌های جدید و تأثیر آن بر تأمین مواد اولیه موردنیاز صنعت فولاد پرداخت و افزود: در صورت تغییرات در سیاست‌های آمریکا، ممکن است تحریم‌های جدیدی اعمال شود که ورود مواد اولیه را با مشکلات جدی مواجه کند. نمی‌خواهم ناامیدانه صحبت کنم، اما باید برای چنین شرایطی آماده باشیم.
مدیرعامل فولاد خراسان با اشاره به اقدامات پیشگیرانه شرکت گفت: ما در تأمین کالاهای استراتژیک، تلاش کرده‌ایم قبل از وقوع هرگونه بحران، نیازهای خود را تأمین کنیم. این مسئله به ما کمک می‌کند که در صورت بروز مشکلات در تجارت بین‌المللی، بتوانیم فرآیند تولید را بدون وقفه ادامه دهیم.
فولاد خراسان، پیشتاز رشد فروش و درآمد عملیاتی در میان رقبا
بررسی عملکرد شرکت‌های فولادی در نیمه نخست 1403 نشان می‌دهد که فولاد خراسان در تمامی شاخص‌های فروش و درآمد عملیاتی، رتبه اول را کسب کرده است.
دانیال آستانه معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان، در تشریح این عملکرد گفت: اگر به مقایسه فروش مقداری با رقبا نگاه کنیم، فولاد خراسان با رشد 26.4 درصدی، در رتبه نخست قرار دارد. در مقابل، بسیاری از شرکت‌های بزرگ فولادی با کاهش فروش مواجه شده‌اند:
کاهش فروش مقداری در رقبا:
فولاد مبارکه اصفهان: -2.1٪
فولاد کاوه جنوب کیش: -13.9٪
فولاد خوزستان: -11.5٪
آهن و فولاد ارفع: -12.8٪
ذوب آهن اصفهان: -16.6٪
تنها شرکتی که رشد مثبت داشت، فولاد هرمزگان جنوب با افزایش 3.1٪ در فروش مقداری بود.
آستانه در ادامه به تحلیل فروش ریالی پرداخت و گفت: در بخش فروش ریالی، فولاد خراسان در تمام حوزه‌ها عملکرد قابل‌توجهی داشته است:
رشد 77 درصدی فروش ریالی در بخش شمش
رشد 33 درصدی فروش ریالی در بخش میلگرد
رشد کلی 56 درصدی در فروش ریالی
وی در ادامه با اشاره به رشد درآمد عملیاتی در میان رقبا افزود: اگر شرکت‌های فولادی را از نظر درآمد عملیاتی مقایسه کنیم، فولاد خراسان با رشد 35 درصدی در 6 ماهه نخست 1403 نسبت به 1402، در رتبه اول کشور قرار دارد. سایر رقبا عملکردی به‌مراتب ضعیف‌تر داشته‌اند.
مقایسه رشد درآمد عملیاتی در فولادسازان کشور:
فولاد خراسان: +35٪ (رتبه اول)
فولاد مبارکه اصفهان: +17٪
فولاد کاوه جنوب کیش: -14.7٪
فولاد خوزستان: -4.4٪
آهن و فولاد ارفع: -7.6٪
فولاد هرمزگان جنوب: +7.9٪
ذوب آهن اصفهان: -9.4٪
مدیریت بحران انرژی و رشد تولید
دانیال آستانه، معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان، با اشاره به عملکرد این شرکت در سال 1402 و رشد قابل‌توجه تولید، به تشریح راهبردهای مدیریتی برای مقابله با چالش‌های تأمین انرژی پرداخت.
وی با تأکید بر جایگاه فولاد خراسان در میان فولادسازان کشور گفت: در سال 1402، فولاد خراسان توانست 24 درصد رشد تولید نسبت به سال قبل را ثبت کند که بالاترین میزان رشد در میان شرکت‌های فولادی بود. این رشد در حالی اتفاق افتاد که شرکت‌هایی مانند فولاد ارفع نیز رشد خوبی را تجربه کردند، اما فولاد خراسان با اختلاف، جایگاه نخست را به خود اختصاص داد.
آستانه در ادامه با اشاره به معضل قطعی انرژی در صنعت فولاد اظهار داشت: مدیریت بحران در چنین شرایطی تعیین‌کننده است. شما می‌توانید در زمان قطعی برق و گاز، دست روی دست بگذارید و بگویید چاره‌ای نیست، یا می‌توانید یک سناریوی جایگزین (Plan B) تدوین کنید تا کمترین آسیب را ببینید. ما در فولاد خراسان برای مقابله با محدودیت‌های گازی، انباشت مناسبی از قراضه را در نظر گرفتیم تا هر زمان که کسری گاز مانع تولید آهن اسفنجی شد، از قراضه استفاده کنیم و کوره‌ها متوقف نشوند.
وی با اشاره به تغییر شرایط در سال 1403 افزود: در سال جاری، بحران گاز صنایع با بحران برق نیز همراه شد. مسئله‌ای که تعجب ما را برانگیخت این بود که در شهریورماه، تمامی نیروگاه‌های کشور سوخت مایع خود را مصرف کرده بودند! این یعنی کشور مجبور شد واردات گسترده گازوئیل انجام دهد تا حدی از مشکل را حل کند. اگرچه همچنان با محدودیت‌هایی مواجه هستیم، اما حداقل در حال حاضر، محدودیت‌های برق کمتر شده است.
آستانه یکی از عوامل کلیدی رشد تولید در فولاد خراسان را تغییر نگرش نیروی انسانی دانست و گفت: یکی از تحولات اساسی در فولاد خراسان، فرهنگ‌سازی میان کارکنان تولید بود. ما این فرهنگ را در شرکت جا انداختیم که هرجا رکورد تولید زده شود، پاداشی برای تیم تولید در نظر گرفته می‌شود. این تغییر نگرش، انگیزه کارکنان را به‌شدت افزایش داد و در کنار بهره‌وری حداکثری از ظرفیت‌ها، منجر به رشد 24 درصدی تولید شد.
معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان خاطرنشان کرد: همراه با رشد تولید، میزان فروش نیز افزایش یافت و مجموع این دو عامل، منجر به رشد سودآوری شرکت در تمام سطوح شد. در سال 1402، فولاد خراسان توانست با 144 درصد رشد در سود خالص، رتبه نخست کشور را به دست آورد.
پیشتاز رشد درآمد، سودآوری و بهره‌وری در صنعت فولاد ایران
بررسی تغییرات درآمد عملیاتی شرکت‌های فولادی در شش‌ماهه نخست ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که فولاد خراسان با ثبت رشد ۳۵ درصدی، بالاترین نرخ رشد درآمد را در صنعت فولاد کشور به خود اختصاص داده است. این افزایش در شرایطی رخ داده که بسیاری از رقبای این شرکت با کاهش درآمد مواجه شده‌اند.
در شرایطی که برخی شرکت‌ها همچنان با کاهش درآمد روبه‌رو هستند، فولاد خراسان نه‌تنها از این موج کاهشی عبور کرده، بلکه پیشتاز رشد در این صنعت شده است.
این شرکت در حالی که بسیاری از شرکت‌های فولادی با کاهش سود یا زیان‌دهی روبه‌رو بوده‌اند، توانسته است سود خالص خود را در نیمه نخست ۱۴۰۳، با رشد ۶ درصدی، از دو هزار و ۹۴۹ میلیارد تومان در سال گذشته به سه هزار و 124 میلیارد تومان افزایش دهد.
فولاد خراسان در نیمه نخست ۱۴۰۳ توانسته سود خالص خود را 6 درصد افزایش دهد و به سه هزار و ۱۲۴ میلیارد تومان برساند. این رشد در شرایطی رخ داده که بسیاری از رقبا با افت قابل‌توجه سود یا زیان‌دهی مواجه شده‌اند.
بررسی شاخص بهره‌وری ظرفیت تولید و سودآوری نشان می‌دهد که مجتمع فولاد خراسان در نیمه نخست ۱۴۰۳، با ضریب ۲.۳۱ بالاترین میزان بهره‌وری را در میان تولیدکنندگان فولاد کشور به ثبت رسانده است.
بررسی عملکرد ۹ ماهه شرکت‌های فولادی نشان می‌دهد که فولاد خراسان با سود خالص چهار هزار و ۴۹۴ میلیارد تومان، بیشترین میزان سود را در بین فولادسازان کشور کسب کرده است. این شرکت همچنین در مقایسه با سال گذشته، رشد 12 درصدی سودآوری را به ثبت رسانده است.
رشد سودآوری فولاد خراسان در میان بحران‌های صنعت فولاد
دانیال آستانه معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان، به بررسی عملکرد سودآوری این شرکت در نیمه نخست 1403 پرداخت و آن را با سایر شرکت‌های فولادی مقایسه کرد.
وی با اشاره به حفظ روند سودآوری فولاد خراسان در شرایط دشوار صنعت فولاد اظهار داشت: مجتمع فولاد خراسان نه‌تنها موفق شد سود خود را نسبت به دوره مشابه سال گذشته حفظ کند، بلکه توانست رشد 6 درصدی را نیز ثبت کند. سود خالص شرکت از 2.9 همت به 3.1 همت در نیمه نخست 1403 افزایش یافت.
آستانه در ادامه، وضعیت سایر شرکت‌های فولادی را این‌گونه تشریح کرد: اگر عملکرد سایر فولادسازان را بررسی کنیم، می‌بینیم که بسیاری از آن‌ها با کاهش شدید سودآوری مواجه شده‌اند. تنها فولاد مبارکه، که به‌دلیل فروش انحصاری محصول و تقسیم سود شرکت‌های زیرمجموعه خود، وضعیت باثباتی دارد، توانسته 14.6 درصد رشد سود را ثبت کند و از 47.3 همت به 54.2 همت برسد.
آستانه گفت: اگر واقعاً زمان داشتیم، شاید یک دقیقه سکوت می‌کردیم و فقط به اعداد نگاه می‌کردیم. وضعیت صنعت فولاد در شرایط کنونی بسیار دشوار است و اینکه شرکتی بتواند در این وضعیت عملکرد خود را حفظ کند یا حتی رشد دهد، نیازمند تلاش و مدیریت جدی است. باید به همه شرکت‌های فولادی کشور خداقوت گفت که در این شرایط پیچیده، همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
وی در ادامه به میزان عدم‌النفع فولاد خراسان ناشی از قطعی برق و گاز اشاره کرد و گفت: یکی از سوالاتی که همواره مطرح می‌شود این است که تأثیر قطعی گاز و برق بر سود شرکت چقدر بوده است؟ در دوره‌هایی که گاز قطع شده، واحد احیای مستقیم تعطیل شده است و در زمان‌های قطعی برق، فولادسازی امکان فعالیت نداشته است. اگر این چالش‌ها را در سود خالص محاسبه کنیم، حدود 1 همت سود خالص از دست رفته را در نیمه نخست 1403 شاهد هستیم. به بیان ساده، اگر تأمین انرژی به‌صورت کامل و پایدار انجام می‌شد، سود فولاد خراسان یک همت بیشتر از مقدار فعلی بود.
رمز موفقیت فروش فولاد خراسان
مدیرعامل فولاد خراسان در تشریح استراتژی‌های فروش و عرضه این شرکت، بر اهمیت زمان‌بندی صحیح، حجم بالای عرضه و مدیریت هوشمندانه بازار تأکید کرد.
طهمورث جوانبخت در این‌باره گفت: ما همواره تلاش کرده‌ایم که درست، به‌موقع و به قیمت بفروشیم. عرضه‌های فولاد خراسان همواره در حجم بالا و سنگین انجام شده است که این موضوع، تأثیر زیادی در تثبیت موقعیت ما در بازار داشته است.
جوانبخت در ادامه افزود: ما آموخته‌ایم که چگونه بازارسازی کنیم و همیشه سعی کرده‌ایم محصولات خود را بالاتر از میانگین قیمت بازار به فروش برسانیم. این سیاست، یکی از عوامل کلیدی در افزایش درآمد عملیاتی و سودآوری فولاد خراسان بوده است.
معیار جدید سنجش بهره‌وری سودسازی در فولادسازان
دانیال آستانه، معاون مالی و اقتصادی فولاد خراسان، با معرفی یک شاخص جدید (KPI) برای سنجش بهره‌وری ظرفیت و سودسازی در صنعت فولاد، عملکرد شرکت‌های فولادی را در این حوزه بررسی کرد.
این شاخص، که نسبت سود خالص به ظرفیت اسمی تولید فولاد را اندازه‌گیری می‌کند، چهار فاکتور کلیدی را به‌طور همزمان می‌سنجد:
میزان بهره‌برداری از ظرفیت اسمی تولید
میزان تولید واقعی نسبت به ظرفیت موجود
میزان فروش نسبت به تولید
میزان سود خالص نسبت به کل فرآیند تولید و فروش
آستانه در این‌باره گفت: این KPI به ما نشان می‌دهد که یک شرکت فولادی، چقدر از ظرفیت اسمی خود را تولید کرده، چقدر از آن را فروخته و در نهایت، چه مقدار سود خالص از این فرآیند خلق شده است. به‌طور کلی، اگر این نسبت بالاتر از 1 باشد، نشان‌دهنده یک عملکرد مناسب است.
آستانه در ادامه افزود: ما در فولاد خراسان به عدد 2.31 دست پیدا کردیم که بالاترین مقدار در میان رقبا است. این نشان می‌دهد که شرکت توانسته است نه‌تنها از ظرفیت اسمی خود به‌طور بهینه استفاده کند، بلکه بیشترین میزان سود خالص را نیز از آن استخراج نماید.
در ادامه، آستانه به عملکرد 9 ماهه شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: اگر به رشد سود خالص در 9 ماهه 1403 نگاه کنیم، فولاد خراسان با رشد 12 درصدی، رتبه اول را در میان 15 شرکت برتر فولادی کشور کسب کرده است.
وی تأکید کرد: در حالی که بسیاری از شرکت‌های فولادی همچنان با کاهش سود مواجه هستند، فولاد خراسان توانسته است هم در شاخص بهره‌وری سودسازی و هم در رشد سود خالص، رتبه نخست را به دست آورد. امیدواریم که چالش‌های صنعت فولاد، از جمله نوسانات بازار، تأمین انرژی و سیاست‌های اقتصادی، هرچه زودتر حل شوند تا کل صنعت بتواند به رشد مطلوب‌تری دست پیدا کند.
اقدامات کلیدی فولاد خراسان در مسیر توسعه و بهینه‌سازی
بررسی اقدامات اخیر فولاد خراسان نشان می‌دهد که این شرکت با اتخاذ تصمیمات استراتژیک، در حال تقویت جایگاه خود در صنعت فولاد است.
مهم‌ترین اقدامات انجام‌شده:
نگهداری هوشمندانه موجودی احتیاطی محصول
انعقاد قرارداد خرید برق دوجانبه با گروه مپنا
مشارکت در طرح پویش استان جهت تخصیص گاز
افزایش سرمایه از محل سود انباشته به میزان ۳.2 همت در اسفندماه
با این تصمیمات، فولاد خراسان در مسیر افزایش بهره‌وری و حفظ روند سودآوری قرار گرفته است. حفظ تعادل در زنجیره تأمین انرژی و مدیریت بهینه مالی، می‌تواند تضمین‌کننده رشد پایدار این شرکت در ماه‌های آینده نیز باشد. حال باید دید که این اقدامات در بلندمدت چگونه بر عملکرد مالی و تولیدی فولاد خراسان تأثیر خواهد گذاشت.
از افزایش ظرفیت تولید تا تکمیل زنجیره تأمین
بررسی وضعیت تولید و طرح‌های توسعه فولاد خراسان نشان می‌دهد که این شرکت با اجرای پروژه‌های استراتژیک در حال تقویت زنجیره ارزش خود و افزایش ظرفیت تولید محصولات کلیدی است.
سرمایه‌گذاری در توسعه زنجیره تأمین، این شرکت را در برابر نوسانات قیمت مواد اولیه مقاوم‌تر می‌کند.
افزایش ظرفیت گندله‌سازی و احیای آهن اسفنجی، باعث افزایش بهره‌وری و کاهش وابستگی به تأمین‌کنندگان خارجی خواهد شد.
همچنین تنوع محصولات از میلگرد تا کویل و بریکت گرم، فرصت‌های جدیدی برای رشد درآمد و افزایش سودآوری ایجاد می‌کند.
با اجرای این طرح‌ها، فولاد خراسان در مسیر تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یکی از برترین تولیدکنندگان فولاد کشور گام برمی‌دارد. حال باید دید که این پروژه‌ها چه تأثیری بر رشد درآمد و سودآوری این شرکت در سال‌های آینده خواهند داشت.
فولاد خراسان در مسیر خودکفایی
دانیال آستانه به بررسی عملکرد شرکت در میان مشکلات صنعت فولاد پرداخت و از نقاط قوت و ظرفیت‌های توسعه‌ای این مجموعه نیز سخن گفت.
آستانه اظهار داشت: در تمام این موارد، یک نگاه مختصر می‌کنیم به عملکردی که فولاد خراسان توانسته وسط تمام این معضلات داشته باشد. خط تولید فولاد خراسان، از گندله‌سازی تا پایان نورد میلگرد، یک خط کاملاً متوازن است. این شرکت در حال حاضر ظرفیت فروش 600 هزار تنی نورد میلگرد دارد و علاوه بر آن، مازاد شمش تولیدی در فولادسازی را نیز به فروش می‌رساند.
وی در ادامه به یکی از پروژه‌های کلیدی شرکت اشاره کرد و گفت: واحد کنسانتره‌سازی ۲.۵ میلیون تنی فولاد خراسان در منطقه سنگان – خواف، یک الماس در دل فولاد خراسان است. بهره‌برداری از این واحد، در صورت تحقق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و راه‌اندازی در سال ۱۴۰۴، می‌تواند در همان سال اول، سود خالص شرکت را حدود یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش دهد؛ حتی با در نظر گرفتن دوره رمپ‌آپ.
تحول در سیاست‌های فروش فولاد خراسان؛ از استراتژی نقطه‌زنی تا صدرنشینی در درآمد عملیاتی
دانیال آستانه درمورد تغییر رویکرد فروش محصولات این شرکت و تأثیر آن بر عملکرد مالی نیز توضیحاتی ارائه داد.
وی با مقایسه روند فروش در سال‌های 1401 و 1402 گفت: اگر به نمودارهای فروش محصولات فولاد خراسان در دو سال گذشته نگاه کنید، متوجه یک تغییر اساسی در سیاست‌های فروش خواهید شد. در سال 1401، نرخ فروش محصولات فولاد خراسان (نمودار نارنجی) تقریباً هم‌راستا با نرخ فروش میانگین در بورس کالا (نمودار آبی) حرکت کرده و در برخی مقاطع، حتی پایین‌تر از میانگین بورس کالا بوده است. اما از ابتدای سال 1402، سیاست‌های فروش شرکت تغییر بنیادین پیدا کرد. این تغییرات که با هدایت دکتر جوانبخت اجرایی شد، باعث شد که نرخ فروش فولاد خراسان در تمام طول دوره، بالاتر از میانگین بورس کالا باشد.
آستانه در ادامه به سیاست فروش مبتنی بر نقطه‌زنی اشاره کرد و گفت: در نمودار مقدار فروش، نظمی مشاهده نمی‌شود و این به دلیل تغییر استراتژی فروش ما در دو سال گذشته است. ما به‌جای عرضه مداوم و نامنظم محصولات، با رعایت کف عرضه بورس کالا، از استراتژی نقطه‌زنی فروش استفاده کردیم. این یعنی در مقاطعی عرضه را بهینه نگه داشتیم و در بهترین زمان ممکن، بازار را مدیریت کرده و فروش را انجام دادیم. این تغییر، عامل اصلی صدرنشینی فولاد خراسان در کسب بیشترین درآمد عملیاتی میان فولادسازان کشور در سال 1402 و 1403 بوده است.
وی در ادامه به ارائه نمونه‌ای از عملکرد این استراتژی در هفته گذشته پرداخت و اظهار داشت: برای نمونه، در یکی از هفته‌های بهمن 1403، در بورس کالا حدود 151 هزار تن میلگرد عرضه شد که از این میزان، تنها 83 هزار تن معامله شد. از این 83 هزار تن، 50 هزار تن متعلق به فولاد خراسان بود! این نشان می‌دهد که در نقطه مناسب و با شرایط عرضه و تقاضای شناسایی‌شده، مدیریت درستی روی بازار اعمال شده است. برخلاف سال 1401 که هر زمان محصول تولید می‌شد، صرفاً برای تأمین نقدینگی به تابلوی معاملات بورس می‌رفت—چه فروخته می‌شد و چه نه—در سال 1402 و 1403 این استراتژی به‌طور کامل کنار گذاشته شد و جای خود را به یک مدل فروش هوشمندانه و هدفمند داد.
نگاهی به سرمایه‌گذاری‌ها و توسعه‌های استراتژیک فولاد خراسان تا ۱۴۱۰
بررسی برنامه‌های سرمایه‌گذاری و توسعه‌ای فولاد خراسان در افق ۱۴۱۰ نشان می‌دهد که این شرکت در سه حوزه اصلی انرژی، آب و مواد اولیه، اقدامات مهمی را در دستور کار قرار داده است.
فولاد خراسان با ورود به حوزه‌های انرژی، تصفیه آب، توسعه حمل‌ونقل و تأمین مواد اولیه، به‌دنبال کاهش هزینه‌های تولید و افزایش بهره‌وری است.
سرمایه‌گذاری در نیروگاه مپنا و انرژی تجدیدپذیر، به کاهش وابستگی به شبکه برق کشور کمک می‌کند.
بازیافت آب و تصفیه پساب نیشابور، یک گام مهم برای تأمین پایدار منابع آبی در شرایط کم‌آبی است.
تمرکز بر تأمین مواد اولیه (آهک و قراضه)، موجب افزایش استقلال در زنجیره تولید می‌شود.
با اجرای این پروژه‌ها، فولاد خراسان می‌تواند موقعیت خود را در صنعت فولاد کشور بیش‌ازپیش تثبیت کند. اما آیا این سرمایه‌گذاری‌ها در برابر چالش‌های اقتصادی و انرژی، بازدهی مورد انتظار را خواهند داشت؟
تحلیل اقدامات توسعه‌ای فولاد خراسان
شرکت فولاد خراسان در راستای توسعه زیرساخت‌ها و افزایش ظرفیت تولید، اقدامات قابل‌توجهی را در ماه‌های اخیر در دستور کار قرار داده است. این برنامه‌ها که در بخش‌های تأمین انرژی، افزایش بهره‌وری و توسعه ظرفیت‌های تولید تعریف شده‌اند، می‌توانند مسیر این شرکت را برای دستیابی به جایگاه‌های بالاتر در صنعت فولاد کشور هموار کنند.
تمرکز بر تأمین پایدار انرژی و زیرساخت‌ها
یکی از اقدامات کلیدی، کلنگ‌زنی پروژه تصفیه‌خانه پساب نیشابور با سرمایه‌گذاری چهار همت و ظرفیت ۱۴ میلیون مترمکعب در سال است. با توجه به محدودیت‌های آبی کشور و ضرورت مدیریت منابع پایدار، این پروژه می‌تواند یکی از عوامل حیاتی در کاهش ریسک تولید و تضمین بهره‌وری پایدار باشد. همچنین، فولاد خراسان در حال بررسی راه‌اندازی اولین واحد Mini LNG در ایران است که می‌تواند تأمین پایدار گاز را در شرایط بحرانی تضمین کند.
افزایش ظرفیت تولید؛ نقطه عطف توسعه فولاد خراسان
یکی از پروژه‌های کلیدی این شرکت، پیشبرد مجدد پروژه کنسانتره‌سازی ۲.۵ میلیون تنی در شرق کشور است که پس از ۱۰ سال توقف، مجدداً در دستور کار قرار گرفته است. این پروژه، که هم‌اکنون ۵۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، می‌تواند وابستگی شرکت به تأمین مواد اولیه را کاهش داده و سودآوری قابل‌توجهی را برای فولاد خراسان به همراه داشته باشد.
حرکت به‌سوی توسعه معدنی و بهره‌برداری از فرصت‌های جدید
فولاد خراسان همچنین در مزایده هلدینگ معدنی اپال شرکت کرده است که نشان‌دهنده استراتژی این مجموعه برای تقویت زنجیره تأمین مواد اولیه و کاهش هزینه‌های وابسته به خرید مواد خام است. این اقدام، در کنار قرارداد تأمین نیروی برق از طریق نیروگاه گروه مپنا، می‌تواند گامی اساسی برای کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش رقابت‌پذیری این شرکت در بلندمدت باشد.
برنامه‌های توسعه‌ای و چشم‌انداز آینده
فولاد خراسان با اقدامات اخیر خود، نشان داده که در مسیر توسعه پایدار قرار دارد و تلاش می‌کند تا وابستگی خود به تأمین‌کنندگان خارجی را کاهش داده و از مزیت‌های منطقه‌ای حداکثر استفاده را ببرد. راه‌اندازی واحد شردینگ قراضه نیز یکی از برنامه‌هایی است که می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش هزینه‌های تولید و افزایش بهره‌وری این شرکت داشته باشد.
برنامه‌های توسعه‌ای فولاد خراسان، نه‌تنها در راستای افزایش ظرفیت تولید و بهره‌وری است، بلکه بر بهینه‌سازی زیرساخت‌های انرژی و تأمین مواد اولیه نیز تمرکز دارد. در شرایطی که بسیاری از شرکت‌های فولادی با بحران تأمین انرژی و محدودیت‌های تولید روبه‌رو هستند، این استراتژی می‌تواند فولاد خراسان را به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی صنعت فولاد کشور در سال‌های آینده مطرح کند.
