سید محمد اتابک، یکی از چهره‌های برجسته مدیریت صنعتی ایران، در ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ با کسب ۲۳۱ رأی موافق از مجلس شورای اسلامی، به‌عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) انتخاب شد. او که با مدرک کارشناسی ارشد مهندسی عمران از دانشگاه میشیگان آمریکا و تجربه‌ای بالغ بر چهار دهه در عرصه‌های صنعتی، عمرانی و مدیریتی پا به عرصه سیاست‌گذاری گذاشته است، اکنون در حساس‌ترین برهه اقتصادی کشور مسئولیت یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌های کشور را برعهده گرفته است. این مقاله به بیوگرافی سید محمد اتابک، سوابق و چالش‌های پیش روی او در مسیر مدیریت وزارت صمت می‌پردازد.
محمد اتابک کیست؟ از میشیگان تا مدیریت صنعتی ایران
سید محمد اتابک در سال ۱۳۳۷ متولد شد. او از همان سال‌های ابتدایی زندگی، علاقه‌مند به حوزه‌های عمرانی و مهندسی بود و پس از فارغ‌التحصیلی در ایران، به آمریکا رفت تا در دانشگاه میشیگان در رشته مهندسی عمران ادامه تحصیل دهد. این تجربه تحصیلی، نگاه او را به توسعه و مدیریت زیرساخت‌ها متحول کرد و زمینه‌ساز ورود او به حوزه مدیریت کلان صنعتی شد.
آغاز مسیر حرفه‌ای: از صنایع سیمان تا پروژه‌های ملی
مسیر حرفه‌ای سید محمد اتابک از صنعت سیمان آغاز شد. او در سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۰، به‌عنوان مدیرعامل سیمان تهران فعالیت کرد و این شرکت را به یکی از پیشروترین بازیگران صنعت سیمان کشور تبدیل کرد. در همین دوران، او به عضویت هیئت‌مدیره انجمن صنفی سیمان درآمد و به ریاست این نهاد ارتقا یافت.
علاوه بر این، اتابک مجری طرح‌های بزرگی همچون پروژه نواب و ساخت بیمارستان‌ها و کارخانه‌های سیمان و فولاد در کشور بود. این تجربه‌ها، نگاه استراتژیک او را به توسعه زیرساخت‌های صنعتی شکل داد و او را به یکی از مدیران برجسته کشور تبدیل کرد.
نقش کلیدی در بنیاد مستضعفان؛ از مدیریت هلدینگ تا معاونت اقتصادی
یکی از برجسته‌ترین دوران حرفه‌ای سید محمد اتابک، مدیریت هلدینگ صنایع معدنی کاوه پارس بود. این هلدینگ، مالک چندین شرکت سیمانی، فولادی و معدنی بود و نقش مهمی در توسعه صنایع معدنی کشور داشت. در سال ۱۳۹۸، او به سمت معاونت اقتصادی بنیاد مستضعفان منصوب شد و توانست به‌طور مستقیم بر سیاست‌های اقتصادی و صنعتی کشور تاثیر بگذارد.
در سال ۲۰۲۰، نام او به دلیل مدیریت هلدینگ کاوه پارس، در فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفت. این تجربه نه‌تنها چالشی برای فعالیت‌های بین‌المللی او ایجاد کرد، بلکه اهمیت نقش او در توسعه اقتصادی کشور را نیز برجسته ساخت.
ورود به کابینه چهاردهم؛ انتخاب به‌عنوان وزیر صمت
در مرداد ۱۴۰۳، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور دولت چهاردهم، سید محمد اتابک را به‌عنوان گزینه پیشنهادی برای وزارت صمت معرفی کرد. پس از بررسی صلاحیت او در مجلس، اتابک با کسب ۲۳۱ رأی موافق، بر صندلی وزارت صمت تکیه زد. این رأی اعتماد بالا، نشان‌دهنده اعتماد نمایندگان به تخصص و تجربه گسترده او در مدیریت صنعتی بود.
چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو در وزارت صمت
به‌عنوان وزیر صمت، سید محمد اتابک با چالش‌هایی نظیر ناترازی انرژی، بحران صنایع معدنی و ضعف در زنجیره تأمین مواد اولیه مواجه است. او در نخستین سخنرانی خود به‌عنوان وزیر، از برنامه‌هایی همچون:
- توسعه صنایع معدنی
- تقویت صادرات غیرنفتی
- بهبود زیرساخت‌های انرژی برای صنایع
خبر داد.
او در سفر اخیر خود به منطقه ویژه اقتصادی لامرد، بر اهمیت تقویت زیرساخت‌های انرژی و حمل‌ونقل تاکید کرد و اعلام داشت که یکی از اولویت‌های اصلی او ایجاد شبکه‌های ریلی برای تسهیل جابه‌جایی مواد اولیه و محصولات نهایی است.
دستاوردهای مدیریتی و تحریم‌ها؛ درسی برای آینده
سید محمد اتابک در دوران حرفه‌ای خود نشان داده است که توانایی مدیریت بحران‌های بزرگ را دارد. قرار گرفتن در فهرست تحریم‌های آمریکا در سال ۲۰۲۰، دیدگاه او را نسبت به مدیریت ریسک‌های بین‌المللی تقویت کرد و او را به یکی از مدیران باتجربه در مقابله با محدودیت‌های خارجی تبدیل کرد.
دیدگاه‌های مدیریتی؛ توسعه پایدار و شفافیت
وزیر صمت دولت چهاردهم، توسعه پایدار را محور اصلی برنامه‌های خود قرار داده است. او معتقد است که برنامه‌ریزی برای صنایع باید بر اساس ظرفیت‌های واقعی کشور و نیازهای بازار جهانی انجام شود. همچنین، اتابک بر اهمیت شفافیت و قانون‌مداری در مدیریت صنعتی و تجاری تاکید دارد و خواستار همکاری نزدیک بین دولت، بخش خصوصی و نهادهای نظارتی است.
سید محمد اتابک، با سابقه‌ای درخشان در حوزه‌های مدیریتی، اکنون به‌عنوان وزیر صمت در حساس‌ترین دوره اقتصادی کشور فعالیت می‌کند. او با تکیه بر تجربیات گذشته، برنامه‌هایی جامع برای رفع چالش‌های صنایع و معادن ارائه کرده است. موفقیت او در این مسئولیت، نه‌تنها به حمایت دستگاه‌های اجرایی و همکاری نمایندگان مجلس بستگی دارد، بلکه نیازمند ایجاد تحولاتی بنیادین در ساختار مدیریتی و عملیاتی وزارت صمت است.
اتابک، نمادی از مدیریتی پویا و آینده‌نگر است که می‌تواند مسیر توسعه اقتصادی و صنعتی ایران را در دهه پیش‌رو هموار سازد.
