به گزارش عصر تجارت، علی ربیعی، دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور، اخیراً اعلام کرد که مدت زمان انتظار برای خانه‌دار شدن در ایران به حدود ۱۰۰ سال رسیده است. این آمار نگران‌کننده نشان‌دهنده بحران شدید مسکن در کشور و فشارهای روزافزون بر خانوارها در تأمین مسکن است. افزایش قیمت مسکن، کاهش قدرت خرید، و وضعیت ناپایدار اقتصادی باعث شده‌اند که بسیاری از ایرانیان همچنان در چرخه اجاره‌نشینی گرفتار شوند و چشم‌انداز کوتاه‌مدتی برای دستیابی به خانه در دسترس نباشد.
این مشکل به‌ویژه با توجه به سیاست‌های غلط دولت‌ها در سال‌های اخیر پیچیده‌تر شده است. طبق اظهارات عطا بهرامی، تحلیلگر اقتصادی، برنامه‌های نادرست مانند احتکار زمین و بی‌برنامه‌گی در حوزه ساخت و عرضه مسکن، نقش زیادی در بروز این بحران ایفا کرده‌اند. به گفته او، این سیاست‌ها باعث شده‌اند که مردم به‌جای خانه‌دار شدن، باید دهه‌ها و حتی قرن‌ها برای تأمین مسکن منتظر بمانند.
بر اساس آخرین گزارش‌ها از مرکز آمار ایران، تورم عمومی در دی‌ماه سال جاری ۳۲ درصد گزارش شده است. همچنین، قیمت مسکن در تهران نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۱۷ درصد افزایش یافته و تعداد معاملات مسکن در این ماه به ۳,۵۵۹ فقره رسیده که نشان‌دهنده کاهش شدید فعالیت‌ها در این بخش است.
در همین راستا، عوامل مختلفی مانند تورم، بالا رفتن قیمت مصالح ساختمانی، کاهش قدرت خرید و شرایط نامساعد بازارهای موازی به رکود بیشتر در بازار مسکن دامن زده‌اند. توان خرید پایین مصرف‌کنندگان، به‌ویژه با توجه به قیمت‌های بالای مسکن و کاهش ارزش وام‌های مسکن، موجب کاهش تعداد معاملات و رکود شدید در این بازار شده است.
از دیگر پیامدهای این بحران، کاهش صدور پروانه‌های ساختمانی است. طبق آمار جدید مرکز آمار ایران، تعداد پروانه‌های ساختمانی در تهران در فاصله زمانی بهار ۱۴۰۲ تا بهار ۱۴۰۳ از ۱۵,۸۰۷ به ۱۲,۳۱۱ پروانه کاهش یافته است که به معنای افت ۲۸.۴ درصدی در این شاخص است. این کاهش در صدور پروانه‌ها می‌تواند به کاهش عرضه مسکن و افزایش بیشتر قیمت‌ها در آینده منجر شود.
عطا بهرامی، تحلیلگر اقتصادی، بر این باور است که برای رفع این بحران، باید سیاست‌ها و قوانین مربوط به عرضه زمین و ساخت مسکن مورد بازنگری قرار گیرد. به گفته او، باید عرضه زمین از انحصار دولت خارج شود و مردم بتوانند به راحتی زمین‌های خود را برای ساخت مسکن به‌کار گیرند. همچنین، دولت باید به جای اکتفا به سخن‌درمانی، اقداماتی عملی و اجرایی برای حل این بحران در پیش گیرد.
مجید گودرزی، کارشناس بازار مسکن، نیز تأکید کرد که با توجه به وضعیت فعلی قیمت‌ها، بسیاری از گروه‌های کم‌درآمد از جمله معلمان، کارگران، و بازنشستگان قادر به خرید مسکن نخواهند بود. این مسئله موجب افزایش تعداد خانوارهای مستأجر در فقر و تنگدستی شده است و در نتیجه، دوره انتظار برای خانه‌دار شدن به بیش از ۱۰۰ سال رسیده است.
در این شرایط بحرانی، ضروری است که دولت و نهادهای مرتبط تدابیر فوری و مؤثری برای اصلاح وضعیت بازار مسکن و رفع مشکلات تأمین مسکن خانوارها اتخاذ کنند.
