عصر تجارت – احسان رضاپور نیکرو: همان‌گونه که مشخص است، دستاوردهای ما از مناطق آزاد اقتصادی در مقایسه با انتظارات و اهداف طراحی و وعده داده شده تفاوت‌های زیادی دارد. به همین خاطر انتقادات و نظرات مختلفی پیرامون قوانین حاکم و شیوه مواجهه حاکمیت با این مناطق وجود دارد و به نظر می‌رسد کوچ و گرایش زیاد فعالان اقتصادی و متخصصان کشور به کشورهای همسایه و رقبای منطقه‌ای ایران به روشنی نمایانگر عدم توفیق کافی در جذب و نگهداشت آنها دارد.
معتقدم این مناطق می‌تواند درگاه شروع تغییرات در کشور باشد و زمینه را برای اصلاحات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و حتی سیاسی اساسی‌تر در کشور فراهم کند. گروه غالبی از فعالان اقتصادی معتقدند هم عمده قوانین و قواعد سرزمین اصلی به این مناطق تعمیم یافته و هم با توجه به تحریم‌ها و ریسک‌ها و محدودیت‌های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی موجود، مشوق‌ها و مزایای جذابی در مقایسه با میزبا‌ن‌های رقیب در همسایگی کشور وجود ندارد؛ در حالی که انتظار دیگری وجود دارد.
این مناطق بنا بر اولویت‌ها و پتانسیل‌ها و زیرساخت‌های موجود با رویکردها و اولویت‌های مختلفی اعم از صنعتی، ترانزیتی، مالی و تجاری و گردشگری و … عمدتا در فاصله دورتر و حاشیه‌ای از مناطق فعال و سرزمین اصلی با هدف اشتغال، توسعه صادرات، انتقال فناوری، درآمد ارزی، ورود و دسترسی آسان به بازارهای جهانی و جذب سرمایه ایجاد می‌شود و در کشور ما برای مشاهده تحرک اقتصادی جدی و عملکرد مطلوب در این مناطق ضروری است با واقع‌نگری به ریسک‌های کشور، بازنگری اساسی و قاطع و تضمین شده در رویکرد حاکمیت به این مناطق در معافیت از اجرای برخی از قوانین سرزمین اصلی و بهره‌مندی از حمایت‌های خاص و جذاب واقعی به دلیل رقابت شدید در منطقه، هرچه زودتر اقدامات عملی اجرایی شود.
فرصت‌های ملکی، تولیدی و صنعتی، بازرگانی و ترانزیتی به‌واسطه مزیت‌های مالیاتی و استفاده از ابزارهای مالی و تجاری اختصاصی بازارهای پولی و مالی و گمرکی و همچنین فرصت‌های ترانزیتی و گردشگری با محوریت تسهیل‌گری جدی در مراودات و جذب و نگهداشت سرمایه‌گذاران در مناطق آزاد اقتصادی ما از جمله فرصت‌های مناسب هستند که با توجه به جایگاه و جغرافیای اقتصادی و سیاسی کشور در صورت بهبود شرایط سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و اراده قوی در حمایت و اجرای تصمیمات می‌تواند با اقبال مناسبی مواجه شود و به رشد همه جانبه کشور در ابعاد مختلف کمک شایانی کند.
