به گزارش عصر تجارت، پس از ماهها تلاش برای حفظ تعادل در بازار خودرو، اکنون این حوزه در وضعیتی نامشخص و بلاتکلیف قرار گرفته است. تغییرات پیدرپی در سیاستهای وارداتی و تعرفهای باعث شده معاملات تقریباً متوقف شده و بازار به حالت رکود عمیق فرو رود. در همین حال، نمایشگاههای خودرو یکی پس از دیگری تعطیل میشوند و خریداران که منتظر کاهش قیمت بودند، ترجیح دادهاند از ورود به بازار صرفنظر کنند. فروشندگان نیز به دلیل نگرانی از نوسانات نرخ ارز و تغییرات تعرفهها، حاضر به انجام معامله نیستند. این شرایط همزمان با افزایش تدریجی قیمت خودروهای وارداتی و مونتاژی، نشان از شروع مرحله جدیدی از نوسانات در بازار دارد. بسیاری از کارشناسان هشدار میدهند که نیمه دوم سال ممکن است با جهش تازهای در قیمتها همراه شود.
رکود عمیق و افزایش قیمت کارخانهای
حسین رحیمینژاد، تحلیلگر بازار خودرو، معتقد است در صورت ادامه روند فعلی، افزایش قیمت کارخانهای خودروها اجتنابناپذیر است. او میگوید: «اگرچه آمار معاملات به پایینترین حد رسیده، اما تغییرات نرخ ارز تاثیر مستقیمی بر قیمتهای کارخانه و بازار آزاد خواهد داشت.» همچنین، حتی خودروهای داخلی نیز به دلیل وابستگی به مواد اولیه وارداتی، از نوسانات ارزی متاثر میشوند. افزایش نرخ ارز هزینه تولید را در بخشهای مختلف بالا میبرد و این موضوع به مرور در قیمت نهایی خودروها خود را نشان خواهد داد. گزارشهای پلتفرمهای فروش خودرو نیز حکایت از افزایش قیمت در انواع خودروهای وارداتی، مونتاژی و تولید داخل دارد؛ هرچند این افزایشها بیشتر جنبه روانی داشته و ممکن است خرید در این شرایط به ضرر خریداران تمام شود.
خودرو؛ کالایی که از سبد خانوار ایرانی حذف میشود
کارشناسان معتقدند با افزایش قیمتها، خودرو به تدریج از اولویت خرید بسیاری از خانوارهای ایرانی خارج شده است. قیمت کف خودروهای کارخانهای به حدود ۵۰۰ میلیون تومان رسیده که برای اقشار کمدرآمد، حتی پسانداز طولانیمدت نیز جوابگو نیست. رحیمینژاد درباره چشمانداز بازار میگوید: «اگر شرایط ادامه یابد، نیمه دوم سال موج جدید و شدیدتری از رشد قیمتها را شاهد خواهیم بود که توان خرید قشر متوسط و پایین را به شدت کاهش خواهد داد.»
نمایندگیها؛ بحران تحویل و افزایش شکایات
از سوی دیگر، وضعیت نابسامان برخی نمایندگیها به تشدید بحران کمک کرده است. اسد کرمی، رئیس اتحادیه نمایشگاهداران تهران، از افزایش چشمگیر شکایات مشتریان درباره تأخیر در تحویل خودرو خبر میدهد. به گفته او، برخی نمایندگیها پیشفروشهایی انجام دادهاند بدون اینکه موجودی واقعی داشته باشند. کرمی تأکید میکند خریداران فقط باید وجه را به حساب رسمی شرکتها واریز کنند تا در صورت بروز مشکلات بتوانند حقوق خود را پیگیری کنند. کسانی که پول را به حسابهای شخصی نمایندگیها واریز کردهاند، درگیر مراحل حقوقی پیچیده خواهند شد.
تعطیلی نمایشگاهها و آیندهای مبهم
کرمی درباره وضعیت نمایشگاهها نیز میگوید: «با ادامه این شرایط، بسیاری از نمایشگاهها به دلیل ناتوانی در پرداخت اجاره یا تعهدات مالی تعطیل شدهاند یا فعالیت خود را تغییر دادهاند.» رکود در بازار و افزایش نوسانات قیمتی، شرایط را برای فعالان این حوزه بسیار دشوار کرده است.
قیمتها همچنان صعودی؛ اما مشتری کم
سعید مؤتمنی، رئیس پیشین اتحادیه نمایشگاهداران خودرو، وضعیت بازار را بحرانی و متشنج توصیف میکند: «قیمتها بالا میرود، اما معاملات بسیار محدود است.» او بر این باور است که افزایش واردات خودرو میتواند تا حدی قیمتها را کنترل کند، اما اگر تعرفهها به سطح ۱۰۰ درصد بازگردد، قیمت خودروهای وارداتی رشد بیشتری خواهد داشت و ثبات بازار به خطر میافتد. همچنین مؤتمنی خواستار ضمانتهای محکم در قراردادهای فروش برای حمایت از حقوق خریداران شده است.
چشمانتظاری برای تصمیمات دولت
در مجموع، بازار خودرو با نوسانات نرخ ارز، کاهش تولید و ضعف نظارت مواجه است که همه این عوامل به افزایش تدریجی قیمتها منجر شدهاند. حال نگاهها به وزارت صمت و دولت دوخته شده است تا با سیاستگذاری درست، تعادل را به بازار بازگردانند. کارشناسان معتقدند حفظ تعرفهگذاری پلکانی واردات و تقویت تولید داخلی میتواند آرامش را به بازار بازگرداند و خودرو را در دسترس طیف گستردهتری از جامعه قرار دهد. در غیر این صورت، خطر خروج خودرو از سبد خرید خانوارهای ایرانی بیش از پیش جدی خواهد شد.
منبع: روزنامه ایران