به گزارش عصر تجارت، بحران انرژی در ایران به یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد کشور تبدیل شده است. از ناترازی در تولید و مصرف گرفته تا هدررفت منابع و عدم توسعه زیرساخت‌ها، همه نشان از یک مشکل عمیق در سیاست‌گذاری این حوزه دارند. سروش رشیدی، مدیر سبدهای اختصاصی گروه مالی کیان، در گفت‌وگو با عصر تجارت به بررسی دلایل اصلی این بحران پرداخته و راهکارهایی برای عبور از این شرایط ارائه می‌دهد.
رشیدی معتقد است که قیمت‌گذاری دستوری و سرکوب قیمت‌ها، مانعی جدی بر سر راه جذب سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی بوده و تنها راه‌حل این معضل، حرکت به سوی شفافیت و بازار آزاد است. او همچنین بر ضرورت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و اهمیت اصلاح نقش دولت در این حوزه تأکید می‌کند. این گفت‌وگو مروری بر مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی بخش انرژی کشور است.
سروش رشیدی مدیر سبدهای اختصاصی کیان در گفت‌وگو با عصر تجارت، درباره اصلی‌ترین دلایل ناترازی انرژی اظهار داشت: در مورد اصلی ترین دلایل ناترازی انرژی در ایران اگر بخواهیم صحبت کنیم، مهم‌ترین مسئله قیمت گذاری دستوری و سرکوب‌های قیمتی است که منجر به عدم سرمایه گذاری بخش خصوصی شده و در شرایطی که کاهش منابع مفت دولتی مانند فروش نفت هم باعث شده است دولت هم نتواند مثل گذشته در این حوزه سرمایه گذاری کند.
وی ادامه داد: به این نکته می‌توان اشاره کرد که در صورت قیمت گذاری مناسب ما شاهد هیچ کدام از این مشکلات در حوزه انرژی نمی‌بودیم.
مدیر سبدهای اختصاصی گروه مالی کیان با اشاره به نقش صنایع بزرگ در مصرف انرژی و راهکارهای کاهش این مصرف، خاطرنشان کرد: صنایع بزرگ متضرر این بخش‌ها هستند نه اینکه آنها دنبال راهکار باشند؛ بهتر بود راهکار را دولت ایجاد می کرد و به جای ایجاد رایانه‌های بی انتها، به سمت ایجاد زیر ساخت‌ها، توسعه میادین و تهیه زیرساخت‌های مناسب برای صنایع می‌رفت تا صنایع بتواند با نرخ‌های واقعی تهیه انرژی و منابع زیرساختی خود را داشته باشند که می‌توانست مکانیزم درست تری باشد.
وی ادامه داد: وقتی درباره شرکتی صحبت می‌کنیم هر شرکت ماموریتی دارد؛ مثلا ماموریت تولید فولاد دارد و ماموریت و تخصصش این نیست که نیروگاه برق بزند یا انتقال آب انجام دهد بلکه شرکت‌های دیگری باید وجود داشته باشند که این کار را انجام دهند. این کمبودی بوده که دولت ایجاد کرده است که باز هم از قیمت گذاری نامناسب نشأت می‌گیرد.
رشیدی در پاسخ به این سوال که قیمت گذاری انرژی چه تاثیری بر مصرف و سرمایه‌گذاری دارد، عنوان کرد: مصرف به شدت بالاست و هدر رفت فزاینده‌ای را در کشور شاهد هستیم، مثال بسیاری از عدم بهینگی وجود دارد که تنها مقصر آن همچنان قیمت است. اگر از کارخانجاتی صحبت کنیم که آب، برق و گازوییل ارزان دریافت می‌کنند، شرکتی را در نظر بگیرید که اگر با نرخ صادراتی خود ایران که به جای این که به این شرکت‌ها آب، برق و گاز و.. داده می‌شد این‌ها را صادر می‌کرد.
وی ادامه داد: اگر به این نرخ‌ها، انرژی را در اختیار شرکت‌ها قرار دهیم، این شرکت متضرر و زیانده می‌شد، معنی آن این است که این شرکت به جای خلق ارزش در حال از بین بردن ارزش ها است و این شرکت باید تعطیل شود. این حرف نه لیبرالی و نه غربی است بلکه تنها واقعیت موجود در فضای اقتصاد است.
مدیر سبدهای اختصاصی کیان تصریح کرد: شرکت‌های وجود دارند مثلا فولادی که به علت جاگذاری نامناسبی که در جغرافیای ایران دارند، با استفاده از هزینه‌های حمل ارزان قیمت به خودشان مواد اولیه را می‌رسانند و در واقع یارانه گازوییل ارزان را به جای سود این شرکت لحاظ می کنیم که قطعا درست نیست.
وی با اشاره به توان استفاده ایران از انرژی‌های تجدیدپذیر توضیح داد: در مورد انرژی‌های تجدیدپذیر، ایران هم توان آن را دارد و هم این محل سرمایه گذاری مناسبی است، با توجه به راهکارهایی که در بورس انرژی مخصوصا بورس برق تعبیه شده است امکان فروش برق با نرخ‌های مناسب وجود دارد که اگر این روند تسریع شود و سرمایه گذار خصوصی مطمئن باشد که دولت از قدرت خود استفاده نخواهد کرد و در آینده چند ساله تا زمان برگشت کامل سرمایه، سرمایه گذاران خصوصی تغییر عجیب و غریبی در نرخ ها اعمال نکند و اجازه دهد بازار قیمت برق را مشخص کند این امکان را فراهم می‌دانم.
رشیدی خاطرنشان کرد: این سرمایه گذاری‌ها بالقوه سرمایه گذاری مناسب هستند، مخصوصا وضعیت برق کشور که بغرنج است و تقریبا ۲۰ هزار مگاوات کسری در زمان اوج تقاضا داریم که این عدد به ۴۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد و این عدد برای دولتی که نهایت فروش نفتش ۳۵ میلیارد دلار است، امکانپذیر نیست و ما باید به بخش خصوصی امکان و اطمینان بدهیم.
